Nhận định, soi kèo U19 Italia vs U19 Latvia, 23h00 ngày 19/3: Thời thế đổi thay

Đến nay, Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia do Bộ KH&CN chủ trì đã thu hút được hàng trăm đề xuất trên toàn quốc. Có nhiều mô hình đổi mới công nghệ thành công với hướng đi mới, doanh nghiệp chủ trì, kết hợp cùng cơ sở nghiên cứu và sự hỗ trợ của nhà nước. Đây là một trong những cơ sở để Việt Nam vươn lên từ “made in Việt Nam” (sản xuất tại Việt Nam) hướng tới “make in Việt Nam” (Việt Nam làm chủ công nghệ và chủ động trong sản xuất).

Chú trọng ứng dụng KH&CN vào sản xuất

Mặc dù các khoản chi cho KH&CN từ ngân sách tăng bình quân 16,5%/năm, tuy nhiên từng đó vẫn là chưa đủ cho nhu cầu phát triển hiện nay. Chính vì vậy mà trong thời gian qua, bản thân các doanh nghiệp đã rất chú trọng đến việc phát triển và ứng dụng KH&CN vào sản xuất. Trong khi không ít doanh nghiệp khác vẫn loay hoay về đầu tư chắp vá thì nhờ chủ động về dây chuyền công nghệ, Công ty Cổ phần Thuốc Thúy y Trung ương 5 đã chủ động mở rộng đầu tư sang những ngành hàng chiến lược khác. Tin tưởng đầu ra cho sản phẩm, mới đây doanh nghiệp đã đưa vào vận hành một nhà máy sản xuất hiện đại theo tiêu chuẩn GMP WHO với giá trị hàng trăm tỉ đồng.

TS. Nguyễn Thị Hương, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thuốc Thúy y Trung ương 5 cho biết: “Kể cả không có sự đầu tư của Nhà nước, công ty vẫn tổ chức nghiêm túc công tác nghiên cứu khoa học, bởi sản phẩm có quá trình nghiên cứu là những sản phẩm chuẩn mực nhất. Chúng tôi rất ủng hộ phát triển doanh nghiệp theo hướng công nghệ cao”.

Doanh nghiệp chủ trì kết hợp cùng cơ sở nghiên cứu và sự hỗ trợ của nhà nước là hướng đi phát triển sản phẩm công nghệ của Việt Nam.

Nhận thấy rõ KH&CN là con đường ngắn nhất để bứt phá, nâng cao sức cạnh tranh, ngày càng nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư nghiên cứu, đổi mới công nghệ. Quá trình này đòi hỏi ít nhất 3 yếu tố là nguồn vốn, cơ sở vật chất và nguồn nhân lực. Để làm được điều này, doanh nghiệp rất cần sự đồng hành của nhà nước cùng tháo gỡ khó khăn.

Công ty TNHH sản xuất phụ tùng ô tô, xe máy Hưng Yên sản xuất ra những sản phẩm theo đơn đặt hàng trực tiếp từ phía đối tác là những tập đoàn công nghiệp lớn của Hàn Quốc, Nhật Bản. Công ty đã sản xuất ra chiếc máy đúc áp lực cao thế hệ mới có thể nâng năng suất cao tới 1/3 nhờ hệ thống robot. Để có thể trở thành nhà cung cấp phụ trợ cấp 1, công ty này đã đầu tư lớn cho đổi mới công nghệ trong đó có sự hỗ trợ quan trọng từ Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia.

Bà Lê Thị Thanh Hằng, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất phụ tùng ô tô, xe máy Hưng Yên cho biết, nếu công nghiệp hỗ trợ không phát triển thì nền sản xuất của một quốc gia sẽ không phát triển. Rất may nhà nước đã nhìn nhận ra vấn đề đó dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ một chương trình dẫn hướng, đường lối cho doanh nghiệp vừa và nhỏ mở tầm nhìn.

Công ty TNHH sản xuất phụ tùng ô tô, xe máy Hưng Yên chỉ là một trong số những đơn vị tham gia Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia, trong đó phần lớn là các doanh nghiệp chủ trì và đã huy động được gần 1.000 tỷ đồng vốn đối ứng. Cách làm này đã phát huy hiệu quả việc kết nối giữa nhà nước với doanh nghiệp và nhà khoa học, giữa các ngành và các địa phương trong đổi mới công nghệ.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho biết, về phía Bộ và Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia đã giúp cho doanh nghiệp kết nối, tìm hiểu, lựa chọn ra được các công nghệ phù hợp. Trong thời gian tới, Bộ KH&CN sẽ xây dựng bản đồ công nghệ cho các ngành, các lĩnh vực, các địa phương, các doanh nghiệp.

“Khi xây dựng xong bản đồ công nghệ chúng ta mới khẳng định là phải lựa chọn, bổ sung những công nghệ nào cho phù hợp để phát triển ngành, lĩnh vực, địa phương cũng như doanh nghiệp”, ông Tùng nói.

Nâng cao sức cạnh tranh

Hiện nay cả thế giới, trong đó có Việt Nam đã bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khâu giống cây trồng vẫn là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Theo ý kiến của các chuyên gia, thị trường hạt giống rau trong nước do các công ty nước ngoài chi phối với hơn 80% thị phần, các doanh nghiệp này đều đánh giá Việt Nam là một thị trường tiềm năng.

Trên thị trường có nhiều giống cây trồng nhưng số lượng giống được nghiên cứu và sản xuất trong nước còn ít. Các công ty giống ở Việt Nam có nhiều xong chỉ nhập hàng về bán, và số công ty thật sự nghiên cứu về giống còn hạn chế. Giống nhập khẩu sử dụng và phát triển trong vài năm sẽ bị thoái hóa và phải tiếp tục nhập khẩu. Hơn nữa kinh phí đầu tư để nhà khoa học nghiên cứu phát triển giống lại không đủ. Một nghịch lý là sau khi nghiên cứu xong, làm ra giống nhưng giá thành lại cao hơn so với giống ngoại bán tại Việt Nam.

Công ty TNHH Việt Nông đã chú trọng đầu tư ứng dụng công nghệ trong chọn tạo và sản xuất hạt giống các loại rau màu mới

Nhận thấy tiềm năng lớn của thị trường này, Công ty TNHH Việt Nông đã thực hiện nhiệm vụ thuộc Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia. Công ty đã tập trung nghiên cứu, sản xuất và kinh doanh hạt giống rau màu chất lượng cao.

Nhờ đầu tư ứng dụng công nghệ trong chọn tạo và sản xuất hạt giống các loại rau màu mới, công ty đã lai tạo ra 12 loại rau màu mới đạt chuẩn quốc gia từ hơn 3.000 giống rau màu trên thế giới đã giúp gia tăng giá trị ngành hàng chủ lực cho Việt Nam. Từ những giống rau màu chất lượng cao này, công ty tiến hành nhân rộng mô hình sản xuất và quy trình công nghệ canh tác cho hơn 12 nghìn hộ nông dân tham gia sản xuất và nhân giống thương phẩm. Kết quả này đã góp phần làm giảm 10% khối lượng và giá thành nhập khẩu các loại hạt giống này, đóng góp vào thành công trong xuất khẩu của ngành hàng rau, hoa quả của nước ta.

Ông Trần Xuân Trường, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Việt Nông cho biết, nhờ nỗ lực, công ty đã cho ra đời những loại giống Made in VietNam chất lượng cao và cạnh tranh trực tiếp với nước ngoài. Hiện tại, một số loại giống do Việt Nông tạo ra đã có doanh thu hàng chục tỷ đồng. Lãnh đạo công ty quan niệm rằng, hoạt động nghiên cứu chính là nền tảng. Mỗi năm doanh nghiệp đầu tư đến 20% lợi nhuận cho nghiên cứu và xác định nghiên cứu là vấn đề cốt lõi cho sự tồn tại lâu dài.

Ông Tạ Việt Dũng, Cục trưởng Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ cho biết, hiện tại đa số công ty của Việt Nam là nhập khẩu các giống rau từ nước ngoài, chúng ta làm chủ được số lượng giống rau rất ít và không chủ động được vấn đề về giống. Vì vậy việc Công ty TNHH Việt Nông tạo ra được 12 giống rau góp phần giảm nhập siêu hàng năm về giống với giá trị trên 200 triệu USD/1 năm. Việc tạo ra giống này đã giải được bài toán về nhập khẩu và giúp chúng ta chủ động được nguồn giống.

Lĩnh vực công nghệ cao sẽ tiếp tục nhận được ưu tiên, đầu tư của Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia, không chỉ là tiền, đó còn là định hướng thông tin, tư vấn về công nghệ cho doanh nghiệp. Bài toán phát triển các sản phẩm công nghệ Make in Việt Nam đang tìm ra lời giải với hướng đi mới, doanh nghiệp chủ trì kết hợp cùng cơ sở nghiên cứu và sự hỗ trợ của nhà nước.

Bảo Chi

Chìa khóa để doanh nghiệp Việt nâng năng suất chất lượng và sức cạnh tranh

- Trước làn sóng của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang diễn ra, công nghệ, tri thức và sáng tạo trở thành yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh và tăng trưởng kinh tế của từng quốc gia cũng như của từng doanh nghiệp.  

Kết quả xét năm nay có 16 người bị “trượt”, gồm 7 ứng viên GS và 9 ứng viên PGS. Các ứng viên bị đánh trượt không khỏi bức xúc vì cho rằng việc xét công nhận ở vòng xét duyệt sau cùng là chưa thoả đáng. Trong số các bức xúc, điều đáng phàn nàn hơn cả là cách áp dụng các “tiêu chuẩn cứng” cũng như quá trình vận hành "luật chơi" không thống nhất.

Nhiều ứng viên cho biết, trước khi được xét duyệt ở Hội đồng chức danh GSNN, tại cấp hội đồng cơ sở, các tiêu chí cứng đều được rà soát, đối chiếu với quy định tại Quyết định 37 của Thủ tướng và Nghị quyết số 01 của Hội đồng GSNN ký ngày 26/6/2019.

Sở dĩ có Nghị quyết số 01 vì trong Quyết định 37 có một số từ ngữ gây ra cách hiểu khác nhau, các hội đồng cũng như các nhà khoa học đã thảo luận để tìm ra sự thống nhất.

Chẳng hạn, một trong những tiêu chí để xét công nhận GS là phải hướng dẫn chính ít nhất 2 nghiên cứu sinh được cấp bằng tiến sĩ. Ứng viên “không hướng dẫn đủ” nghiên cứu sinh thì được thay thế bằng bài báo khoa học hoặc (và) bằng độc quyền sáng chế; giải pháp hữu ích... Hướng dẫn chính 1 nghiên cứu sinh được thay thế bằng 3 bài báo khoa học hoặc công trình khoa học.

Theo phản ánh của các ứng viên, hồ sơ được bảo vệ ở cấp cơ sở và cấp ngành/liên ngành được xét thông qua dưới sự chứng kiến và theo dõi của đại diện Hội đồng GSNN. Tại đây, nhiều ứng viên GS không có tiêu chuẩn "hướng dẫn 2 nghiên cứu sinh" vẫn được phép thay thế bằng "6 bài báo quốc tế uy tín".

Nghị quyết 01 giải thích khái niệm "không đủ" được hiểu là "kết qủa thực hiện còn thiếu một phần hoặc thiếu toàn bộ". Các ứng viên đã tìm hiểu theo Nghị quyết này để chuẩn bị hồ sơ.

Điều này được thực hiện theo Nghị quyết 01 của Hội đồng GSNN.Cụ thể, mục 2.1 của Nghị quyết này nêu rõ: “Để khuyến khích các nhà khoa học có năng lực nghiên cứu khoa học và công bố quốc tế, Quyết định 37 cho phép thay thế các điều kiện ứng viên không thực hiện đủ về hướng dẫn học viên cao học, nghiên cứu sinh, đề tài nghiên cứu khoa học bằng các bài báo công bố trên các tạp chí quốc tế có uy tín hoặc (và) bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích quy định tại điều 4, 5 và điều 6 Quyết định 37. Khái niệm “không đủ” trong Quyết định 37 được hiểu là kết quả thực hiện còn thiếu một phần hoặc thiếu toàn bộ”.

Tới Hội đồng GS ngành/ liên ngành, các hồ sơ cũng được xem xét kỹ về các tiêu chuẩn "cứng" trước khi quyết định có được bảo vệ hay không. Hội đồng ngành cũng có sự tham gia của Hội đồng GSNN để quyết định.

Thế nhưng, qua 2 vòng xét duyệt, nhiều ứng viên bất ngờ khi Hội đồng GSNN phủ định việc thay thế và đánh trượt nhiều ứng viên vì “không đạt tiêu chuẩn cứng”.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của báo Tiền Phong, sau khi hết hạn nộp hồ sơ vào ngày 5/7, đến ngày 10/7, Hội đồng GSNN lại có Nghị quyết 135 nhằm đính chính Nghị quyết 01. Cụ thể, ở điểm 2.1, phần giải thích khái niệm “không đủ” đã được bỏ đi và yêu cầu thực hiện nghiêm túc quy định của Quyết định 37.

“Đây là điều quá vô lý. Nếu không cho phép thay thế thì cần thống nhất ngay từ đầu. Nếu biết trước “chuẩn cứng”, không ai mất thời gian, công sức, tiền bạc đi làm hồ sơ mà biết chắc hồ sơ của mình bị loại cả”, nhiều ứng viên bức xúc.

TS Trần Quang Huy, Trường ĐH Phenikaa và nhiều người khác chia sẻ: “Quyết định 37 đang được áp dụng một cách máy móc để bắt lỗi và khái niệm được vận dụng một cách không rõ ràng. Nếu áp dụng đúng Quy định 37 và Nghị quyết số 01 nêu trên thì gần như 16 ứng viên bị trượt sẽ không trượt nữa".

Trao đổi với báo chí, ông Trần Anh Tuấn, Chánh văn phòng Hội đồng GSNN, cho biết, điều này đã được đính chính trong quá trình tập huấn cho các ứng viên. Quyết định 37 vẫn có một khoảng “rộng” để các hội đồng ngành, liên ngành thực hiện. Chính vì vậy mới để xảy ra tình trạng có hội đồng thực hiện theo hướng “cận trên” của chuẩn, nhưng có hội đồng thực hiện theo hướng “cận dưới”. Tại phiên họp của Hội đồng GSNN, các thành viên đã thống nhất cần phải thực hiện quyết định 37 theo hướng "cận trên".

Nhiều ứng viên cho biết, ban đầu Nghị quyết 01 được đăng tải trên trang thông tin chính thức của Hội đồng GSNN. Nhưng đến nay, Nghị quyết này cũng đã bị gỡ xuống.

Còn đối với Nghị quyết 135 nhằm đính chính cho Nghị quyết 01, đến nay, các ứng viên vẫn chưa ai nắm được vì không được phổ biến và họ cũng không hề biết có sự xuất hiện của văn bản này.

Thúy Nga

Để nâng cao chất lượng đào tạo, các trường cần tạo điều kiện cho sinh viên được trải nghiệm nhiều hơn, sớm hơn tại doanh nghiệp.

Ở CHLB Đức, người dạy trong doanh nghiệp và giáo viên trường nghề được coi là “xương sống” trong hệ thống đào tạo nghề quốc gia. Tất cả đều phải đáp ứng các yêu cầu rất cao về bằng cấp, chuyên môn nghề, kỹ năng sư phạm và kinh nghiệm thực tế tại nơi làm việc.

Khi yêu cầu đối với giáo viên dạy nghề của Việt Nam chưa cao như CHLB Đức, bà Hiền cho rằng cần chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, đặc biệt về kỹ năng sư phạm, kỹ năng thực hành và trải nghiệm thực tế tại nơi làm việc.

“Riêng đối với kỹ năng sư phạm, Nhà nước cần nghiên cứu, chỉnh sửa quy định yêu cầu tất cả người dạy bao gồm người dạy mời từ doanh nghiệp phải có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm. Quy định này đã cản trở cơ sở GDNN huy động doanh nghiệp tham gia giảng dạy, trang bị, cập nhật kiến thức, kỹ năng thực tế tại nơi làm việc cho người học”.

Một điểm đáng lưu ý nữa là giáo viên trường nghề ở CHLB Đức phải đạt trình độ cao mới được giảng dạy nhưng bù lại họ lại được hưởng chế độ đãi ngộ như công chức nhà nước. Vì vậy, đi đôi với yêu cầu cao về trình độ, năng lực của giáo viên dạy nghề, theo bà Hiền, Nhà nước cũng cần có chính sách đãi ngộ tương thích để giáo viên có động lực cống hiến, đóng góp cho đào tạo nghề.

"Thành công của hệ thống đào tạo nghề của CHLB Đức có giá trị tham khảo rất lớn với Việt Nam, đặc biệt trong điều kiện bài toán cung - cầu đào tạo ở Việt Nam ‘hóc búa’ hơn rất nhiều so với CHLB Đức do hiện có rất ít doanh nghiệp ở Việt Nam tham gia đào tạo nghề", bà Hiền nói.

Do đó, bà khuyến nghị Chính phủ cần sớm ban hành hệ thống các chỉ số cơ bản thống kê, phân tích trong lĩnh vực GDNN và phát triển hệ thống thông tin GDNN từ cấp cơ sở tới cơ quan quản lý các cấp. Hệ thống thông tin thị trường lao động cũng cần được đầu tư, phát triển.

Ngoài ra, chế định Hợp đồng học nghề và dạy nghề được ký giữa doanh nghiệp và người học đối với việc triển khai đào tạo tại doanh nghiệp cần đảm bảo được quyền lợi cũng như nâng cao trách nhiệm của cả 2 bên về dạy và học.

Trường Giang

1,32 triệu người học “nghề kép” tại Đức mỗi năm

 - Trong hệ thống đào tạo nghề kép của CHLB Đức, người học được đào tạo khoảng 70% thời gian tại nơi làm việc và 30% còn lại ở các trường nghề.  

Từ ngày 27 đến 29/11, các thi sinh sẽ dự thi 12 nghề, gồm: Hàn, lắp đặt điện, xây gạch, ốp lát tường và sàn, công nghệ thời trang, nấu ăn, giải pháp phần mềm công nghệ thông tin, tự động hóa công nghiệp, dịch vụ nhà hàng, điện lạnh, công nghệ ô tô, điện tử. 

Một thí sinh đang luyện tập thi tay nghề. Ảnh minh họa: Thanh Hùng

Kỳ thi là sân chơi bổ ích cho học viên nhằm khích lệ tinh thần đam mê học hỏi và phát huy tính sáng tạo. Đồng thời là cơ hội cho các trường nghề đẩy mạnh phong trào thi đua luyện tay nghề thi thợ giỏi, lựa chọn được những tay nghề giỏi, tôn vinh bàn tay vàng.

Đây cũng là dịp để các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nhìn nhận, đánh giá công tác tạo nghề; trao đổi học tập về nội dung chương trình, giáo trình nhằm có những định hướng đúng về đào tạo và nâng cao chất lượng dạy nghề, đồng thời chọn ra những thí sinh xuất sắc tham dự kỳ thi tay nghề quốc gia.

Hải Nguyên

362 thí sinh tranh tài kỳ thi tay nghề TP Hà Nội năm 2019

- Ngày 26/11, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP Hà Nội đã tổ chức khai mạc Kỳ thi tay nghề TP Hà Nội năm 2019.