Báo VietNamNet xin trân trọng giới thiệu hồi ức của nhà toán học Phan Thị Hà Dương về người bố đáng kính của mình.

GS. Phan Đình Diệu (1936 – 2018)

Tôi không còn nhớ bài thơ đầu tiên tôi được học là bài nào, có lẽ đó sẽ là một bài từ thời mẫu giáo, hay xa hơn nữa từ thời nhà trẻ, vì tôi, như tất cả bọn trẻ con thời ấy, đều đi nhà trẻ từ ngày một tuổi.

Tôi không còn nhớ lần đầu tiên tôi biết đọc là khi nào, có thể là trước khi đến trường, vì tôi, như tất cả bọn trẻ con muôn đời, thích tập đọc những bảng chỉ đường, những biển hiệu dọc phố.

Nhưng tôi nhớ, chẳng bao giờ tôi có thể quên, bài thơ đầu tiên mà tôi tự cầm sách đọc, đọc và yêu thích, đọc và ghi nhớ, đọc và mang theo suốt cuộc đời. Đó là "Buổi sơ khai".

Ngày ấy, tôi, con bé con 8 tuổi, mùa hè mặc váy trắng, nằm trên sàn nhà lát những viên gạch đỏ trong phòng ngoài một căn hộ nhỏ trên tầng 4 khu Giảng Võ. Bố tôi cầm một cuốn sách, hình như bìa màu trắng bạc, không có hình vẽ gì, chỉ một dòng chữ nhỏ: “Thơ Tagore”. Bố tôi đưa tôi và chỉ vào một bài thơ: ”Bài này hay lắm, con đọc đi".

Tôi đã đọc bài thơ trong những hình ảnh thiêng liêng về một nhà thơ râu tóc bạc phơ, hiền từ và đẹp như một vị thánh; về sự ngưỡng mộ sùng kính của những người đọc thơ, khi đến thăm ông lúc về đã đi giật lùi. Những câu chuyện bố kể như in vào đầu tôi, con bé con 8 tuổi, về sự linh thiêng và cao quý của Nhà Thơ.

Tôi đã đọc bài thơ, và ngay những dòng đầu đã thích chí cười với “mẹ ôm chặt bé vào lòng và trả lời nửa cười nửa khóc”. Tôi còn nhớ như in cảm giác sung sướng của đứa bé là tôi lúc ấy khi thấy hình ảnh vừa cười vừa khóc, khi cảm thấy mình hiểu được sự mâu thuẫn của hình ảnh vừa mừng vui, vừa ngộ nghĩnh, vừa xúc động.

Tôi còn nhớ tôi đã hỏi mẹ “ban thờ” là gì và khi mẹ trả lời tôi thấy thật hay biết bao khi trong thơ có những từ thật là lạ, và “ban thờ” là một điều gì đó cao xa hơn nhiều những từ mà tôi biết, “ban thờ” chứ không phải “bàn thờ”.

Tôi còn nhớ “và trong cả cuộc đời của mẹ mẹ nữa kia” đã gieo vào tôi ý niệm về một cái gì đó lồng vào nhau, mẹ của mẹ, mẹ của mẹ của mẹ, và xa nữa, xa xa nữa…

Tôi còn nhớ, mỗi lần tôi đọc bài thơ này cho bố mẹ, cho cả nhà nghe, đến đoạn “khi đương thời con gái”, thể nào mẹ tôi cũng đọc cùng tôi, và gương mặt mẹ bừng lên rạng rỡ.

Tôi đã đọc, tôi đã đọc nhiều lắm, tôi không biết vì sao mình lại thích bài thơ này đến vậy. Lúc nào tôi cũng đọc. Họp mặt khu tập thể, tôi đứng lên ghế đọc cho các cô các bác, các bà nghe. Ngày thi văn nghệ theo các khu nhà các phường, các huyện, tôi diện áo trắng juyp xanh xếp nếp đứng trên bục sân khấu đọc cho cả hội trường nghe. Khi ấy, bọn con trai lớp tôi, những cậu chàng lớp 8, khúc khích cười trêu lúc tôi đặt hai tay lên ngực và đọc “mẹ đã siết chặt con trên ngực mẹ”.

Tôi đã đọc những đêm ru con ngủ những ngày đầu làm mẹ. Dẫu rằng bài thơ trúc trắc nhường này nhưng với tôi nó vẫn êm dịu xiết bao. Khi ấy, mẹ tôi, giờ đây đã là mẹ của mẹ, có lẽ lại như ngày xưa nhẩm cùng tôi đoạn “khi đương thời con gái”.

Có thể là ngày bé tôi đã chỉ hiểu lơ mơ. Có thể là với thời gian, tôi đã thấm hiểu niềm hạnh phúc trong câu trả lời nửa cười nửa khóc. Có thể là đến bây giờ, khi tôi đã có hai con, tôi vẫn chưa hiểu hết bài thơ.

Nhưng tôi luôn thầm cám ơn bố mẹ đã cho tôi đọc bài thơ này vào buổi sơ khai của cuộc sống tâm hồn. Để tôi, trong dấu ấn đầu tiên của tâm hồn mình, trong những bước tiếp theo và mãi mãi, luôn mơ màng rằng trong thơ có ẩn chứa những từ ngữ cao xa, những từ ngữ đa nghĩa, rằng trong thơ những cảm xúc trái ngược, những cảm xúc mâu thuẫn bỗng quyện lại hài hòa, rằng trong thơ điều gần gụi và cái vô cùng sát bên nhau đến thế. Và nếu như nhà thơ viết một bài thơ không chỉ bằng một phút giây tỏa sáng mà bằng một phút giây tỏa sáng cộng với cả cuộc đời mình; thì người đọc thơ đọc một bài thơ không chỉ bằng một đêm xuân khi hình như mưa lất phất bay mà bằng một đêm xuân mưa lất phất bay cộng với cả cuộc đời mình.

Buổi sơ khai

Bé hỏi mẹ:

“Mẹ ơi, con từ đâu đến vậy

Mẹ đã nhặt được con ở tận nơi nào ?”

Mẹ ôm chặt bé vào lòng, và trả lời

nửa cười nửa khóc:

“Con ơi con, con đã được giấu kín trong lòng mẹ

như chính những thèm khát ước mơ của nó.

Con ở trong con búp bê của những món đồ chơi tuổi nhỏ của mẹ.

Và mỗi buổi sáng khi mẹ lấy đất sét nặn ra

hình ảnh Chúa Đời của mẹ

thì mẹ đã nặn đi nặn lại con rồi

Con ở trên ban thờ nơi thờ vị thổ thần

Và khi thờ thần đó, đồng thời mẹ cũng thờ con

Con đã sống trong tất cả mọi niềm hy vọng, thương yêu trong đời mẹ

và trong cuộc đời của mẹ mẹ nữa kia

Con đã được nuôi dưỡng đời này qua đời khác

trong lòng của vị thần linh bất tử đã ngự trị ở nhà ta.

Khi đương thời con gái, trái tim mẹ nở xòe như một đóa hoa.

Con đã lượn quanh nó như một mùi hương phảng phất

Vẻ tươi mát nhẹ nhàng của con

Nở trên chân tay non trẻ của mẹ

như một ánh hồng

trên trời cao

trước buổi bình minh

Con là đứa con cưng của Thượng đế,

là anh em sinh đôi với ánh bình minh

Con đã theo dòng nước trôi xuống cuộc đời trần tục này

và cuối cùng con đã được đặt vào trong lòng mẹ

Khi mẹ ngây nhìn khuôn mặt của con

mẹ như bị ngập trong bao điều bí ẩn,

Và con, vốn là của chung của tất cả mọi người

đã trở thành của riêng của mẹ

Sợ mất con đi, mẹ đã siết chặt con trên ngực mẹ

Không hiểu sự diệu kỳ nào

Đã chiếm lĩnh cái kho vàng trên cõi thế

và đặt con vào đôi tay mảnh khảnh của mẹ đây ?”

(Thơ Tagore, Đào Xuân Quý dịch) 

Phần 2: Bài học sâu sắc mà GS Phan Đình Diệu dạy con gái

Phan Thị Hà Dương

GS Phan Đình Diệu: "Chiều dài nào cho đất nước?"

"Bởi tự rất xa nhìn cái gần mới thật" - Từ bờ Tây của Đại Tây Dương, GS Phan Đình Diệu đã "bao lần gọi tên đất nước" và canh cánh bên lòng câu hỏi "Liệu sẽ là chiều dài nào cho đất nước?".

Anh chi 18.600 USD cho ca cấy tóc thứ nhất ở tuổi 25. 4 năm sau anh quyết định cấy tóc lần hai. Để tiết kiệm chi phí, John đã đến Thổ Nhĩ Kỳ. Anh phải trả 3.250 USD tiền mặt cho việc di chuyển, ba đêm nghỉ tại khách sạn 5 sao, tiền cấy tóc và chăm sóc hậu phẫu. Dù tốn kém và rủi ro, anh chấp nhận vì sợ người khác sẽ đánh giá ngoại hình của mình.

Trước đây, anh làm việc tại bộ phận bán hàng của một ngân hàng tư nhân, phải tiếp xúc với nhiều người ở tầng lớp thượng lưu. Anh nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng hình ảnh bản thân trong các cuộc họp. Sau khi cấy tóc, John cảm thấy tự tin hơn, không còn bận tâm về việc khách hàng và đồng nghiệp nhìn nhận mình như thế nào. Anh dành thời gian đó để tập trung vào công việc.

"Tôi không còn suy nghĩ 'Liệu mọi người có thấy tóc tôi mỏng đi?' hay 'Họ có thấy đường chân tóc của tôi bị hói không'. Điều này giúp tôi giải phóng tâm trí", anh nói thêm.

John không phải người duy nhất đầu tư cho ngoại hình để thăng tiến. Nhiều đàn ông trong giới doanh nghiệp sẵn sàng chi hàng chục nghìn USD để có ngoại hình phù hợp với công việc. Họ đầu tư vào các dịch vụ từ phẫu thuật thẩm mỹ, điều trị rụng tóc đến liệu trình chăm sóc bản thân để có được lợi thế cạnh tranh.

Theo tiến sĩ Daniel Maman, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ tại New York, trong 5 năm qua, số lượng nam giới muốn trẻ hóa ngoại hình tăng lên. Ông cho biết, 10 năm trước, họ không thảo luận về chủ đề này. Ông có một số khách hàng, nhưng họ thường khá kín đáo. Họ lo lắng khi đi khám và sợ bị bắt gặp. Giờ đây, nhiều đàn ông coi việc cải thiện ngoại hình là bình thường, giống như "cắt tóc".

Kỷ nguyên botox, filler

Khảo sát năm 2023 của Hiệp hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Mỹ (ASPS) cho thấy, số lượng nam giới thực hiện các thủ thuật thẩm mỹ tại Mỹ đã tăng 8% từ năm 2022 đến năm 2023.

Bản thân tiến sĩ Maman bắt đầu tiêm botox hai năm trước. Ông cho biết nam giới làm việc trong các lĩnh vực như tài chính, kinh doanh và luật sẽ tìm kiếm dịch vụ này ở độ tuổi 40, khi thấy các dấu hiệu lão hóa.

Đây cũng là độ tuổi mà Dan - luật sư tại New York lần đầu tiêm botox. Anh đã thực hiện thủ thuật này hai lần, một lần ở tuổi 40 và một lần ở tuổi 44, mỗi lần chi phí khoảng 1.000 USD.

"Tôi muốn giữ vẻ ngoài trẻ trung và chỉn chu, nhưng tôi cũng không ngại thể hiện tuổi tác của mình, vì điều đó thể hiện kinh nghiệm, sự trưởng thành và quyền uy", Dan nói.

Maman cho biết việc nam giới trong các lĩnh vực có địa vị cao muốn trở nên tươi tắn và tránh vẻ mệt mỏi. Ông giải thích, ngoại hình thường là dấu hiệu cho thấy trạng thái tinh thần. Việc chăm sóc da và ăn mặc đẹp thể hiện cuộc sống ổn định. Điều này tạo lợi thế trong kinh doanh, buôn bán, giúp người làm quản lý có được lòng tin, sự tín nhiệm của mọi người.

Khảo sát của ASPS cho thấy số lượng nam giới sử dụng dịch vụ botox đã tăng 5,55%, từ năm 2022 đến năm 2023. Trong khi đó, các phương pháp làm đẹp xâm lấn tối thiểu nói chung như tiêm filler, peel da hóa học và tẩy lông bằng laser tăng 7% cho cả nam và nữ.

Tiến sĩ Josef Hadeed, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ tại Miami cho biết khách hàng của ông cảm thấy họ có thể bỏ qua cơ hội thăng tiến nếu không đẹp bằng đồng nghiệp trẻ hơn. Họ tin rằng mình đạt được lợi thế cạnh tranh bằng việc thẩm mỹ.

Sau pha lập công vào lưới Arsenal hôm giữa tuần, Haaland đã cân bằng thành tích ghi bàn tại Premier Leaguecủa chân sút mọi thời đại cho Man City - Sergio Aguero, trong một mùa giải.

Đó là bàn thắng thứ 26 của Haaland ở Ngoại hạng Anh, chỉ sau 22 trận đấu, góp phần giúp Man City đả bại Arsenal3-1 để đánh chiếm ngôi đầu bảng.

Đáng chú ý, đó cũng là bàn đầu tiên Haaland có được trên sân khách của một trong các đội nhóm ‘Big Six’ Premier League, sau khi không thể làm điều đó khi Man City làm khách Liverpool, MU và Tottenham.

Sau trận thua 0-1 của Man City trước Gà trống London gần đây, Haaland vấp phải những chỉ trích, trong đó có cựu danh thủ Liverpool, Jamie Carragher, cho rằng anh đã sai lầm khi chọn về với đội của Pep Guardiola. Đó là lý do vì sao anh ghi rất nhiều bàn thắng nhưng lại không làm Man xanh mạnh lên, thậm chí suy giảm so với mùa trước.

Vị thuyền trưởng Man xanh đã có những đáp trả đanh thép về chê bai trên, trước chuyến làm khách Nottingham Forest:

“Tôi có thể nói gì. Tôi chống mắt lên xem các ý kiến. Mọi người có quyền đưa ra quan điểm của mình.

Jamie Carragher nói vậy, hẳn anh ấy có lý do của mình. Điều quan trọng là tôi cảm thấy Haaland đang hạnh phúc ở Man City.

Cam kết của cậu ấy với đội, không phải vì ghi được 26 bàn ở Premier League, mà bởi dành rất mực sự kính trọng.

Man City rất vui khi có Haaland và cũng như vì cậu ấy đã chọn chúng tôi. Bởi vì Erling có mọi thứ để chọn nơi sẽ chơi bóng, ở lại Dortmund hay đến Real Madrid hoặc Barca, hoặc một đội khác ở lại. Và Haaland đã chọn chúng tôi. Đó là lý do vì sao chúng tôi rất hạnh phúc”.

Man City sẽ đấu Nottingham Forest lúc 22h tối nay, ngày 18/2, tức sau khi đã biết kết quả trận Aston Villa vs Arsenal (diễn ra lúc 19h30). Đội bóng của Pep Guardiola hiện cùng 51 điểm như Pháo thủ nhưng chiếm ngôi đầu nhờ chỉ số phụ vượt trội.

Thủ môn này đã chơi 79 trận cho Brighton và giờ trở thành thành viên thường xuyên trên ĐTQG.

Graham Potter rất thích phong cách thi đấu của Sanchez và tin rằng, cậu học trò cũ phù hợp với lối chơi kiểm soát ông đang muốn gây dựng tại Chelsea.

Về phần MU, họ cũng săn tìm thủ môn mới trong bối cảnh tương lai De Gea chưa rõ ràng.

Người gác đền kỳ cựu sẽ hết hạn hợp đồng cuối mùa này nhưng phía Quỷ đỏ chưa có ý định gia hạn bởi mức lương cao chót vót 350.000 bảng/tuần De Gea đang nhận tại Old Trafford.

HLV Ten Hag có thể loại bỏ De Gea nếu anh không chấp nhận giảm ít nhất nửa lương. Khi đó, Robert Sanchez sẽ là sự thay thế thích hợp trong khung gỗ MU.

Giao kèo hiện tại giữa Sanchez và Brighton còn thời hạn đến năm 2027. Tuy nhiên, hợp đồng giữa đôi bên có kèm điều khoản giải phóng trị giá 57 triệu bảng.