Hôm qua (20-8), cơ quan chức năng tiếp tục làm rõ việc Công ty TNHH Sản xuất thuốc thú y Khoa Nguyên (quận Tân Phú, TP.HCM) sản xuất thuốc thú y chứa các chất cấm. Như Pháp Luật TP.HCM đưa tin, ngày 19-8, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (C49), Cục Cảnh sát kinh tế (C46) và Thanh tra Bộ NN&PTNT niêm phong hơn 300 sản phẩm thuốc thú y của Công ty Khoa Nguyên. Trong đó, có khoảng 750 kg sản phẩm KN-Samurai được cho là có chứa chất cấm sabultamol (có nguy cơ gây ung thư ở người) để tạo nạc, bung đùi, nở mông vai cho heo.

Hàng ngàn heo ăn chất cấm ra chợ

Theo ông Phạm Tiến Dũng, Thanh tra Bộ NN&PTNT, một trong các điểm mà Công ty Khoa Nguyên đã bán thuốc chứa sabultamol là cửa hàng thuốc thú y Thùy Dương (huyện Thống Nhất, Đồng Nai). Cùng ngày 20-8, ông Đậu Trọng Bằng, Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT Đồng Nai, cho hay: “Trước đó, khi phân tích các mẫu thức ăn chăn nuôi trên địa bàn, chúng tôi phát hiện mẫu của cửa hàng Thùy Dương chứa chất cấm vượt ngưỡng cho phép”.

Tuy nhiên, lúc này lô hàng chứa chất cấm sabultamol (khoảng 40 kg) đã được cửa hàng Thùy Dương bán hết. Theo ông Bằng, chủ cửa hàng Thùy Dương khai nhận số hàng này mua từ Công ty Khoa Nguyên nhưng không biết nó chứa sabultamol. “UBND tỉnh đã xử phạt cửa hàng Thùy Dương 87 triệu đồng vì bán thức ăn chăn nuôi có chứa chất cấm sabultamol. Tỉnh cũng đình chỉ hoạt động cửa hàng này trong hai tháng” - ông Bằng cho biết.

Được biết, cửa hàng Thùy Dương là một trong những điểm cung cấp thuốc thú y lớn tại huyện Thống Nhất - nơi được xem là “thủ phủ chăn nuôi” của Đồng Nai. Tuy nhiên, chủ cửa hàng này “không biết trại nuôi heo nào mua”.

Ông Th., một chủ trại chăn nuôi ở phường Long Bình (Biên Hòa), cho biết trên thị trường có hơn chục loại chất tạo nạc, giá 300.000-600.000 đồng/kg, dùng pha trộn cho khoảng 50 con heo. Loại đậm đặc khoảng 1,8 triệu đồng/100 g, pha nuôi được 100 con. Như vậy, với khoảng 40 kg mà cửa hàng Thùy Dương đã bán có thể trộn vào thức ăn cho khoảng 2.000 con heo. Điều này đồng nghĩa với việc có từng ấy con heo ăn chất cấm có thể đã bị xẻ thịt bán cho người tiêu dùng” - ông Th. nói.

Heo ăn chất tạo nạc thường nằm, ngủ li bì vì chất này làm xương giòn khiến heo khuỵu chân, thậm chí gãy.

Sản phẩm KN-Samurai chứa chất cấm được cơ quan chức năng phát hiện ở Công ty Khoa Nguyên

“Giam lỏng” hơn 6.500 con heo khác

Theo ông Th., các sản phẩm này không có nhãn mác, tem và không có nguồn gốc. Tuy nhiên, hầu hết chúng xuất xứ từ Trung Quốc. “Không ít trang trại chăn nuôi heo sử dụng chất này để tạo nạc. Tùy theo nhu cầu mà người nuôi cho heo ăn trước khi bán một tháng. Lúc gấp, họ dùng thuốc đậm đặc trước khi bán heo xẻ thịt hơn chục ngày” - ông Th. tiết lộ.

Ông Trần Minh Thành, Phó phòng Thú y cộng đồng (Chi cục Thú y tỉnh Đồng Nai), cho biết cơ quan thú y đang phối hợp “giam lỏng” 6.640 con heo ở các huyện Trảng Bom, Vĩnh Cửu, Xuân Lộc và Long Thành. Số heo này thuộc các trại chăn nuôi dùng thức ăn dương tính với sabultamol. “Họ chủ yếu dùng chất cấm trộn vào thức ăn cho heo nhưng khi bị phát hiện thì nói không biết” - ông Thành nói.

Đơn cử, đại diện cơ sở chăn nuôi của bà Bùi Thị Sáu (thị trấn Vinh An, Vĩnh Cửu) giãi bày: “Cơ sở trộn thức ăn theo công thức của một… chuyên gia trong chăn nuôi. Các chất này được bày bán công khai từ các cửa hàng, công ty có địa chỉ, nguồn gốc rõ ràng. Chúng tôi bất ngờ trước kết quả sabultamol vượt quy định”. Tuy vậy, chủ trại nuôi Nguyễn Thành An (huyện Vĩnh Cửu) cho biết có người bán đến tận trang trại chào bán chất tạo nạc nên ông đã mua một ít sử dụng thử.

Theo ông Thành, nếu trước đây việc sử dụng chất tạo nạc xảy ra tại những hộ chăn nuôi heo nhỏ lẻ thì gần đây lại diễn biến phức tạp, xảy ra tại các trại nuôi heo với số đàn hàng trăm con/trại. Lượng heo này chủ yếu cung cấp cho TP.HCM và Bình Dương. Ông Nguyễn Minh Đạo, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Nai, cho biết Sở đã chuyển các vụ việc sử dụng chất cấm cho công an tỉnh để truy nguồn gốc. Một lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đồng Nai cũng cho biết Phòng đã tiếp nhận và đang làm rõ.

Nguồn gen quý sắp tiệt chủng

Ngày 2/8, tại TP.HCM, Tiến sĩ khoa học Trương Bình Nguyên, Viện Trưởng Viện nghiên cứu và Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao (thuộc Trường ĐH Đà Lạt) đã chính thức công bố công trình nghiên cứu nuôi cấy thành công đông trùng hạ thảo của nhóm mình.

Và đây cũng là lần đầu tiên Việt Nam nghiên cứu sản xuất thành công loài đông trùng hạ thảo nguồn gen Cordyceps Sinensis, một dược liệu quý cho sức khoẻ con người.

Đông trùng hạ thảo đang được nuôi cấy tại Đà Lạt.

Ai cũng biết đông trùng hạ thảo chỉ có thể sống ở độ cao 4000 mét so với mặt nước biển trở lên. Từ tháng 4 - tháng 8, cư dân các vùng Nepal, Tây Tạng, Tứ Xuyên, Cam Túc, Vân Nam... bắt đầu đi khai thác đông trùng hạ thảo, khiến cho chi nấm Cordyceps Sinensis đang bị đe doạ tiệt chủng.

Chính vì lý do đó mà đông trùng hạ thảo có giá vô cùng khinh khủng, lên tới cả tỷ đồng/kg.

Tại buổi họp báo, TS Nguyên, một người dành cả đời nghiên cứu về nấm đã kể lại cơ duyên phát hiện ra họ hàng của đông trùng hạ thảo tại rừng núi cao nguyên Việt Nam vô cùng ngẫu nhiên.

“Cách đây vài năm, trong một lần đi rừng ở khu vực cao nguyên, tôi thấy những cây thấp có hoa khá lạ, trông từa tựa nấm. Hiếu kỳ, tôi đào lên thì phát hiện bên dưới cây nấm kia là những con sâu róm. Khi ấy các tài liệu về đông trùng hạ thảo tại Việt Nam còn khá mới mẻ, gần như không có thông tin. Tuy nhiên, qua đối chiếu, tìm tòi từ nhiều nguồn, tôi xác định đây là họ hàng của đông trùng hạ thảo, đặc biệt mang nguồn gen Cordyceps Sinensis sắp tuyệt chủng”, Tiến sĩ Nguyên nói.

Mặc dù thế giới đông trùng hạ thảo vô cùng phong phú, hàng trăm chi loài những tới giờ dòng gen Cordyceps Sinensis vẫn đứng đầu bảng về giá trị.

Việt Nam là nước thứ 5 nuôi cấy được

Trên thế giới, các quốc gia có công nghệ nuôi cấy thành công đông trùng hạ thảo chỉ tính trên đầu ngón tay, gồm Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và nay là Việt Nam.

Trước đó, chiều 30/7, tại buổi nghiệm thu, Hội đồng khoa học của Sở Khoa học - Công nghệ TP.HCM đã đánh giá cao công trình Nghiên cứu quy trình nuôi cấy sinh khối hệ sợi và khảo sát một số hoạt tính sinh học của các cao chiết từ sinh khối nấm đông trùng hạ thảo Cordyceps Sinensis do nhóm 3 nhà khoa học TS Trương Bình Nguyên, TS Đinh Minh Hiệp, TS Lê Huyền Ái thực hiện.

Tiến sĩ Nguyên giới thiệu về nghiên cứu nuôi cấy đông trùng hạ thảo của mình.

Căn cứ vào kết quả thu được trong quá trình nuôi trồng được trình bày kèm theo bảng phân tích ADN và các thành phần lý hoá, Hội đồng khoa học xác định sản phẩm thu được chính là khối đông trùng hạ thảo được nuôi từ nguồn gen Cordyceps Sinensis.

GS.TS Nguyễn Minh Đức - Trưởng ban Nghiên cứu khoa học và Thư viện, khoa Dược Trường Đại học Y dược TP.HCM, cũng là Chủ tịch Hội đồng khoa học công bố: “Công trình của nhóm TS Trương Bình Nguyên đạt 82,7 điểm. Trong khi đối với một công trình nghiên cứu khoa học chỉ cần 50 điểm là đạt”.

PGS.TS Ngô Kế Sương, Chủ tịch Hội sinh học TP.HCM đánh giá đây là công trình khoa học công phu, giá trị thực tiễn lớn.

“Tôi cho rằng thành phẩm nuôi trồng đông trùng hạ thảo này được đưa vào thực tiễn thì đây là lần đầu tiên Việt Nam sản xuất được loại dược liệu quý giá như thế”, TS Sương nhận định.

Sản phẩm nuôi cấy đông trùng hạ thảo trên đang được thực hiện tại Đà Lạt, trong một môi trường sinh thái nhân tạo gần như môi trường tự nhiên. Các kết quả phân tích đánh giá các loại vitamin, axit amin, nguyên tố khoáng vi lượng, dưỡng chất, vi chất trong sản phẩm nuôi cấy tại Việt Nam được xác định tương đương các quốc gia khác.

Nay, việc nuôi trồng được đông trùng hạ thảo trong môi trường nhân tạo sẽ giúp dược liệu này có giá thành phải chăng hơn, người dân có thu nhập khoảng 10 triệu/tháng cũng có thể tiếp cận được.

Đông trùng hạ thảo Cordyceps Sinensis có dạng nấm, dạng quá thể sống trên con sâu non của loài bướm đêm, hoặc ấu trùng của ve sầu. Vào mùa đông, sâu nở trong lòng đất, bị nhiễm bào tử nấm.

Khi nấm nhiễm vào sâu, mọc lên, hút chất dinh dưỡng trong sâu non, sâu bị chết. Đến mùa hè, cây nấm mọc lên khỏi mặt đất như hình cọng cỏ. Chính vì thế loài sinh vật này được gọi là đông trùng hạ thảo. Điều kỳ lạ là sự kết hợp này đã đem lại cho cây nấm hàng chục loại dưỡng chất vô cùng quý giá cho sức khoẻ con người.

Thanh Huyền

Bạn sẽ vô tình biến tủ lạnh thành ổ vi khuẩn nếu giữ thói quen cất giữ thức ăn vô tội vạ.

Đây là khuyến cáo của ThS.BS Lê Thị Hải - nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia về vấn đề bảo quản thực phẩm rất được chị em nội trợ quan tâm.

ThS. Hải cho biết: “Bảo quản thực phẩm là vấn đề đặc biệt quan trọng. Nhiều người nghĩ để thực phẩm trong tủ lạnh là có thể yên tâm diệt khuẩn, thức ăn sẽ đảm bảo an toàn. Trên thực tế thì không phải như vậy, thậm chí tủ lạnh sẽ là ổ vi khuẩn nếu bạn không bảo quản thức ăn đúng cách”.

ThS. Hải lý giải, ngay cả khi để thức ăn trong ngăn đá, vi sinh vật cũng chỉ ở dạng không hoạt động chứ chúng không chết đi. Đến khi chuẩn bị nấu nướng, chúng ta cho thực phẩm ra ngoài tủ lạnh thì vi sinh vật lại phát triển và hoạt động bình thường.

Ở ngăn mát cũng vậy, vi sinh vật không chết, thậm chí nếu chị em nội trợ bảo quản lẫn thức ăn sống với chín, hoặc thức ăn còn nóng mà cho luôn vào tủ lạnh thì không những tốn kém tiền điện mà còn biến tủ lạnh thành ổ vi khuẩn thuận lợi cho chúng phát triển.

Do đó, ThS. Hải khuyến cáo, người dân cần lưu ý một số nguyên tắc dưới đây khi bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh:

- Sắp xếp thức ăn: Việc sắp xếp thức ăn như thế nào trong tủ lạnh cũng rất quan trọng. Cá, thịt sống bắt buộc phải để ngăn đá. Ở ngăn mát là thực phẩm đã nấu chín, tuy nhiên, trước khi cất chúng đi bạn nhớ phải đun lại, rồi để nguội, sau đó mới cho vào tủ lạnh.

- Thức ăn bảo quản nhất thiết phải có nắp đậy, bao bọc kỹ càng.

- Không để lẫn thức ăn sống chín vì có thể lây nhiễm chéo.

- Thực phẩm trong ngăn mát lấy ra phải nấu lại, không được ăn ngay.

- Nguyên tắc để thức ăn trong tủ lạnh là phải rửa sạch, chia nhỏ thành từng bữa, gói riêng từng gói để rã đông ăn theo bữa một, tránh tình trạng rã đông nguyên khối thức ăn mà chỉ cắt ra ăn ít rồi lại cấp đông lại. Với thực phẩm dù cấp đông lại nhưng độc tố tụ cầu đã chết ngấm vào thực phẩm, khi nấu chín vẫn có thể gây ngộ độc.

- Cần vệ sinh, lau chùi tủ lạnh ít nhất 1 lần/tuần.