I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3 điểm)

Đọc đoạn văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4.

Chiều 7-4, tại Hà Nội, T.Ư Hội chữ thập đỏ (CTĐ) Việt Nam, cổng thông tin nhân đạo Quốc gia 1400, báo Tuổi trẻ TP Hồ Chí Minh phối hợp tổng kết chiến dịch nhắn tin nhân đạo 2015 và phát động chiến dịch nhắn tin “nước ngọt và sinh kế cho đồng bào bị ảnh hưởng bởi hạn hán và xâm nhập mặn”.

Năm 2015, thông qua các đầu số 1405, 1408, 1409, T.Ư Hội CTĐ Việt Nam đã tiếp nhận và giải ngân số tiền gần bốn tỷ đồng cho các công trình xây cầu Mỹ Lợi B, huyện Cái Bè, Tiền Giang, giám định AND, hỗ trợ phẫu thuật tim cho 37 em mắc bệnh tim bẩm sinh, trao quà tết, áo ấm tặng trẻ em và đồng bào nghèo…

Để hỗ trợ đồng bào vùng hạn hán và xâm nhập mặn, TƯ Hội CTĐ Việt Nam cùng các đối tác phát động nhắn tin từ nay đến hết 5-6-2016 với cú pháp NC gửi 1407.

1. Văn bản trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào? (0,25 đ)

2. Ghi lại sự kiện thời sự được đề cập đến trong văn bản trên? (0,25đ)

3. Từ kết quả chiến dịch nhắn tin nhân đạo năm 2015, những hoạt động có ý nghĩa xã hội cao đẹp nào đã được thực hiện và được nêu trong văn bản? (0,5đ)

4. Hãy giới thiệu một vài hoạt động nhân đạo đang được tổ chức và hưởng ứng hiện nay. (0,25đ)

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi 5, 6, 7, 8.

Em nghe thầy đọc bao ngày

Tiếng thơ đỏ nắng, xanh cây quanh nhà

Mái chèo nghiêng mặt sông xa

Bâng khuâng nghe vọng tiếng bà năm xưa

Nghe trăng thở động tàu dừa

Rào rào nghe chuyển cơn mưa giữa trời...

…Đêm nay thầy ở đâu rồi

Nhớ thầy, em lại lặng ngồi em nghe.

(Nghe thầy đọc thơ – Trần Đăng Khoa)

5. Hãy ghi lại 2 hình ảnh thiên nhiên được tác giả sử dụng để miêu tả tiếng thơ thầy đọc? (0,25đ)

6. Cho biết tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong dòng thơ “Mái chèo nghe vọng sông xa/ Êm êm như tiếng của bà năm xưa”? (0,5đ)

7. Đọc đoạn thơ anh, chị hiểu thế nào về tình cảm mà nhà thơ dành cho người thầy của mình? (0,5đ)

8. Ghi lại suy nghĩ (khoảng 5-7 câu văn) của bản thân về những công ơn của thầy cô trong cuộc đời mỗi con người? (0,5đ)

II. PHẦN LÀM VĂN(7 điểm)

Câu 1(3 điểm)

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến sau:

Một người đã đánh mất niềm tin vào bản thân thì chắc chắn sẽ còn đánh mất thêm nhiều thứ quý giá khác nữa.

Câu 2 (4 điểm)

Trong tác phẩm ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông” của Hoàng Phủ Ngọc Tường có đoạn viết:

… Từ đây như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những bãi xanh biết của vùng ngoại ô Kim Long, kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc, phía đó, nơi cuối đường, nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời, nhỏ nhắn như những vành trăng non. Giáp mặt thành phố ở cồn Giã Viên, sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ đến cồn Hến; đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu. Và như vậy, giống như sông Xen của Pa-ri, sông Đa-nuýp của Bu-đa-pét; sông Hương nằm ngay giữa lòng thành phố yêu quí của mình; Huế trong tổng thể vẫn giữ nguyên dạng của một đô thị cổ, trải dọc hai bờ sông. Đầu và cuối ngỏ thành phố, những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố thị, với những cây đa, cây cừa cổ thụ tỏa vầng lá u sầm xuống những xóm thuyền xúm xít; từ những nơi ấy, vẫn lập lòe trong đêm sương những ánh lửa thuyền chài của một linh hồn mô tê xưa cũ mà không một thành phố hiện đại nào còn thấy được. Những chi lưu ấy, cùng với hai hòn đảo nhỏ trên sông đã làm giảm hẳn lưu tốc của dòng nước, khiến cho sông Hương khi qua thành phố đã trôi đi chậm, thực chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh. Tôi đã đến Lê-nin-grát, có lúc đứng nhìn sông Nê-va cuốn trôi những đám băng lô xô, nhấp nháy trăm màu dưới ánh sáng của mặt trời mùa xuân; mỗi phiến băng chở một con hải âu nghịch ngợm đứng co lên một chân, thích thú với chiếc thuyền xinh đẹp của chúng; và đoàn tàu tốc hành lạ lùng ấy với những hành khách tí hon của nó băng băng lướt qua trước cung điện Pê-téc-bua cũ để ra Ban-tích. Tôi vừa từ trong khói lửa miền Nam đến đây, lâu năm xa Huế, và chính Lê-nin-grát đã đánh thức trong tâm hồn tôi giấc mơ lộng lẫy của tuổi dại; ôi, tôi muốn hóa làm một con chim nhỏ đứng co một chân trên con tàu thủy tinh để đi ra biển. Tôi cuống quýt vẫy tay, nhưng sông Nê-va đã chảy nhanh quá, không kịp cho lũ hải âu nói một điều gì với người bạn của chúng đang ngẩn ngơ trông theo. Hai nghìn năm trước, có một người Hy Lạp tên là Hê-ra-clít, đã khóc suốt đời vì những dòng sông trôi đi quá nhanh, thế vậy! Lúc ấy, tôi nhớ lại con sông Hương của tôi; chợt thấy quí điệu chảy lặng lờ của nó khi ngang qua thành phố… Đấy là điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế, có thể cảm nhận được bằng thị giác qua trăm nghìn ánh hoa đăng bồng bềnh vào những đêm hội rằm tháng bảy từ điện Hòn Chén trôi về, qua Huế bỗng ngập ngừng như muốn đi muốn ở, chao nhanh trên mặt nước như những vấn vương của một nỗi lòng…

Hãy phân tích để thấy được tác giả không chỉ miêu tả vẻ đẹp của sông Hương mà còn gửi gắm trong đó tình yêu tha thiết đối với quê hương xứ sở.

Hết

• Nguyễn Thảo

- Mở cùng lúc chuỗi gần 20 nhà sách, trong khi các đơn vị xuất bản than phiền văn hoá đọc ở Việt Nam chưa phát triển mạnh, chị có thấy mình liều lĩnh?

Tôi đọc nhiều nghiên cứu của các chuyên gia về khoa học, giáo dục, thần kinh và nhận thấy rằng việc đọc sách mang lại giá trị vô cùng to lớn cho sự phát triển của con người. Điều đó cũng được chứng minh qua rất nhiều tấm gương, câu chuyện có thật, nhờ đọc sách mà thành tài.

Có thể thấy, về mặt khoa học, xã hội, cả trong thực tế, văn hóa đọc đều mang lại giá trị không thể thiếu đối với sự phát triển của cá nhân, gia đình và rộng hơn là một quốc gia.

Một điều tưởng chừng rất bình thường như đọc sách hàng ngày lại là hoạt động ý nghĩa để đánh thức được năng lực, trí tuệ, nuôi dưỡng ý chí và khát vọng của con người.

Vì ý thức sâu sắc tầm quan trọng của văn hóa đọc nên bản thân tôi cũng như cộng sự đều lấy đó làm kim chỉ nam tạo ra những không gian tri thức, mang không khí của văn hóa đọc. Việc tạo nên một nơi thuận tiện cho cả gia đình cùng nhau trải nghiệm, vui chơi và thỏa sức đọc sách chính là cách hiệu quả để xây dựng thói quen đọc trong cộng đồng.

- Không gian xây dựng thói quen đọc cho các gia đình Việt được chị học hỏi từ những chuyến đi tới nhiều quốc gia trên thế giới?

Mô hình này được tôi học tập ở nhiều nước phát triển và áp dụng với “những đứa con tinh thần” của mình tại một số trung tâm thương mại lớn. 

Chúng tôi đưa ra 5 thông điệp khi xây dựng mô hình nhà sách và tự hào là hệ thống duy nhất có câu chuyện để kể thông qua các biểu tượng: con mắt, cây cầu, tầng địa chất, bầu trời, trái đất. Những thông điệp này tựu chung đều hướng đến sách.

Với biểu tượng con mắt, chúng tôi muốn bạn đọc ưu tiên cho hoạt động đọc sách để mở mang tầm mắt, nhìn ra thế giới. Còn cầu tri thức ý nói sách là mạch nối tích trữ tất cả kinh nghiệm, tri thức của lịch sử đưa đến hiện tại và tương lai của người đọc. 

Biểu tượng thứ ba là tầng địa chất. Kiến thức thì vô tận, không thể trong thời gian ngắn mà biết hết nên phải chọn lọc để đọc, tích lũy từng ngày như những tầng địa chất đã được thiên nhiên bồi đắp theo năm tháng.

Và khi đã mở mang tầm mắt và tích lũy được tri thức thì chúng ta sẽ làm chủ được cả trái đất, bầu trời - chính là hai biểu tượng cuối cùng.

- Hướng tới Ngày Sách và Văn hóa đọc năm nay, Bộ Thông tin và Truyền thông chọn chủ đề “Sách: Nhận thức - Đổi mới - Sáng tạo” và “Sách cho tôi, cho bạn”. Chị nghĩ sao về những thông điệp này?

Đây là một thông điệp rất hay và ý nghĩa. Để đi đến một kết quả cao hay thấp, đổi mới hay sáng tạo đều bắt nguồn từ nhận thức. Nhận thức đúng dẫn đến hành động đúng. Hành động đúng dẫn đến kết quả đúng và ngược lại. 

“Nhận thức - Đổi mới - Sáng tạo”, thông điệp này rất có chiều sâu. Hãy bắt đầu từ những cái căn cốt, gốc rễ thì mới có ngọn. Quay trở lại với câu chuyện của sách, chỉ khi có đầy đủ kiến thức thông qua sách, chúng ta mới có nền tảng vững mạnh để tạo ra cái mới. Từ cái mới đó mà tiếp tục sáng tạo và thành công. 

Còn thông điệp “Sách cho tôi, cho bạn” có ý nhắc nhở tất cả chung tay phát triển văn hóa đọc. Thông điệp năm 2022 là “Thắp lửa tri thức”, chủ đề năm nay chính là sự tiếp nối và cụ thể hóa hơn, hướng đến đối tượng “tôi, bạn” nhưng vẫn mang ý nghĩa cùng nhau đọc sách. 

- Hòa chung không khí “tháng sách”, chị đã và đang có những hoạt động gì để lan tỏa văn hóa đọc?

Với những người làm xuất bản như tôi, tháng Tư là tháng bận rộn nhưng rất vui vì được nhiều đơn vị, trường đại học lớn nhỏ, cơ quan về giáo dục, đoàn thể mời đi giao lưu. Tôi cũng sắp xếp để có thể thực hiện 10 talkshow trong dịp này tại Đại học Quốc gia Hà Nội, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Đại học Thái Nguyên, và các thầy cô, cán bộ công chức huyện Tam Đảo cùng một huyện ở Yên Bái. 

Cách đây một tuần, chúng tôi cùng một số đơn vị phối hợp đi làm từ thiện, tặng sách cho các trường học tại xã Giới Phiên, TP. Yên Bái.

Tôi hy vọng với đóng góp nhỏ bé, bằng tình yêu và sự kiên trì của mình, văn hóa đọc của người Việt sẽ dần có những biến chuyển tích cực.