Họ không giảng dạy trong những lớp học chính quy mà lặng lẽ truyền đạt kiến thức trong cộng đồng, giúp nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và cải thiện kỹ năng. Đó là những tuyên truyền viên, giáo dục viên đồng đẳng (peer educator) - những "người thầy thầm lặng" mang trong mình tinh thần "biết một dạy một".

Giáo viên nên "biết 10 dạy một" hay "biết một dạy một" là một chủ đề được thảo luận nhiều. Phương pháp "biết 10 dạy một" rất phổ biến trong giới hàn lâm, đòi hỏi người giảng viên phải nắm vững kiến thức nền rộng để mở rộng nội dung theo nhu cầu của người học.

Đây là cách tiếp cận hoàn toàn đúng, các nhà giáo càng có nhiều kiến thức càng đáng quý, nhưng không phải lúc nào cũng cần phải như vậy. Trong hoàn cảnh cần thực hiện các hoạt động truyền thông - giáo dục trên quy mô rộng một cách nhanh chóng và cần nhiều người đứng lớp, hoặc khi cần dạy những kiến thức và kỹ năng cụ thể có thể áp dụng được ngay, thì không cần đến những người thầy "biết 10 dạy một".

Cách dạy "biết một dạy một," tuy có vẻ khiêm tốn, lại mang hiệu quả bất ngờ. Những kiến thức và kỹ năng cụ thể được chia sẻ nhanh chóng, áp dụng trực tiếp và tạo ra những thay đổi tức thì trong thực tế. Câu chuyện của KOTO (viết từ chữ Know One Teach One, tức "biết một dạy một") - một tổ chức dạy nghề nổi tiếng ở Việt Nam - là minh chứng sống động cho triết lý này.

Từ việc dạy trẻ em đường phố làm bếp, phục vụ, đến việc đào tạo những người từng được dạy trở thành giảng viên, KOTO thực sự đã tạo nên một vòng tròn tri thức đầy ý nghĩa, lan tỏa giá trị "learning should be passed on; knowledge is meant to be shared" (tạm dịch là "học hỏi là để truyền lại, tri thức nên được sẻ chia").

Kỷ niệm của tôi khi được gọi là "thầy giáo" trong buổi tập huấn cho các quản giáo ở một trường giáo dưỡng chính là minh họa rõ nét cho vai trò của những "nhà giáo tay ngang." Dù chỉ đứng lớp vài buổi, tôi đã xúc động khi những giáo viên chính thức ấy gọi mình bằng danh xưng đáng kính "thầy giáo".

Tôi chợt nhận ra rằng, chính những người giảng dạy chuyên nghiệp cũng rất trân trọng và hiểu được giá trị công việc mà chúng tôi đang làm. Họ không phân biệt việc đứng trên bục giảng chính quy hay đứng lớp tập huấn cộng đồng - điều quan trọng là sự sẻ chia tri thức.

Trong một chuỗi tập huấn về sức khỏe thuộc Dự án Trường học hạnh phúc mà tôi quản lý mới diễn ra gần đây, các giảng viên từ Đại học Y Hà Nội cũng nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của các tuyên truyền viên cộng đồng. Theo quan điểm của các giảng viên này từ góc nhìn y học dự phòng, thông qua các lớp TOT (training of trainers - đào tạo giảng viên), những người tham gia học tập sẽ tiếp tục trở thành người đi dạy lại kiến thức, kỹ năng cho người khác.

Chính sự chuyển giao này sẽ giúp mở rộng tri thức và mang lại hiệu quả lâu dài cho các chương trình y học cộng đồng, giúp nâng cao sức khỏe nhân dân và phòng bệnh từ sớm.

Tôi cũng đã có những năm tháng tuổi trẻ gắn liền với vai trò tư vấn viên cho một dự án giáo dục sức khỏe sinh sản - tình dục và tâm lý cho thanh thiếu niên. Khi đó, tôi và các đồng nghiệp vừa tốt nghiệp đại học, chưa có nhiều kinh nghiệm sống, nhưng lại có sự đồng cảm và gần gũi với các bạn trẻ.

Giáo dục đồng đẳng giúp chúng tôi tận dụng ưu thế này, dễ dàng tiếp cận và chia sẻ với những thanh thiếu niên cùng trang lứa. Hình thức tư vấn trực tuyến và truyền thông trực tiếp ở các trường học, khu công nghiệp không chỉ truyền đạt thông tin mà còn mở ra những cuộc trò chuyện sâu sắc, thay đổi cách nhìn nhận và ứng xử.

Điều mà tôi học được từ những năm tháng làm việc ấy là: không cần đợi đến khi "biết 10" mới chia sẻ, mà khi đã nắm chắc "biết một", nếu có cơ hội, hãy góp phần lan tỏa kiến thức hữu ích ấy. Giáo dục đồng đẳng, chính vì vậy, là phương pháp hiệu quả để mang tri thức vào đời sống, nơi mà những bài học không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà gắn liền với thực hành và sự chuyển đổi tích cực.

Trong xã hội, chúng ta thường ngưỡng mộ những người thầy dày dạn kiến thức, nhưng chính cha ông ta cũng có câu: "một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy." Những người chỉ "biết một", nhưng sẵn sàng chia sẻ, đều xứng đáng được tôn vinh. Họ là những ngọn đèn thắp sáng tri thức, dẫu chỉ là một tia sáng nhỏ cũng có thể chiếu rọi cuộc sống của người khác.

Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam, hãy dành một lời tri ân cho những người thầy, người cô không chính thức. Những người dù chỉ "biết một" vẫn dạy một, giúp xây dựng một cộng đồng ý thức hơn, biết chăm lo cho sức khỏe, biết bảo vệ môi trường, tạo dựng sinh kế... Đó chính là những người thầy thầm lặng, những cánh tay nối dài của những người thầy "biết 10". Họ cũng xứng đáng được gọi là "thầy."

Nguyễn Minh Hoàng

Mỗi dịp 20/11, chúng ta lại được nhắc nhở về truyền thống tôn sư trọng đạo, về những người thầy, người cô đã dành trọn tâm huyết dạy dỗ biết bao thế hệ học trò. Tuy nhiên, có một lớp "nhà giáo" khác, ít được biết đến hơn, nhưng không kém phần quan trọng.

Họ không giảng dạy trong những lớp học chính quy mà lặng lẽ truyền đạt kiến thức trong cộng đồng, giúp nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và cải thiện kỹ năng. Đó là những tuyên truyền viên, giáo dục viên đồng đẳng (peer educator) - những "người thầy thầm lặng" mang trong mình tinh thần "biết một dạy một".

Giáo viên nên "biết 10 dạy một" hay "biết một dạy một" là một chủ đề được thảo luận nhiều. Phương pháp "biết 10 dạy một" rất phổ biến trong giới hàn lâm, đòi hỏi người giảng viên phải nắm vững kiến thức nền rộng để mở rộng nội dung theo nhu cầu của người học.

Đây là cách tiếp cận hoàn toàn đúng, các nhà giáo càng có nhiều kiến thức càng đáng quý, nhưng không phải lúc nào cũng cần phải như vậy. Trong hoàn cảnh cần thực hiện các hoạt động truyền thông - giáo dục trên quy mô rộng một cách nhanh chóng và cần nhiều người đứng lớp, hoặc khi cần dạy những kiến thức và kỹ năng cụ thể có thể áp dụng được ngay, thì không cần đến những người thầy "biết 10 dạy một".

Cách dạy "biết một dạy một," tuy có vẻ khiêm tốn, lại mang hiệu quả bất ngờ. Những kiến thức và kỹ năng cụ thể được chia sẻ nhanh chóng, áp dụng trực tiếp và tạo ra những thay đổi tức thì trong thực tế. Câu chuyện của KOTO (viết từ chữ Know One Teach One, tức "biết một dạy một") - một tổ chức dạy nghề nổi tiếng ở Việt Nam - là minh chứng sống động cho triết lý này.

Từ việc dạy trẻ em đường phố làm bếp, phục vụ, đến việc đào tạo những người từng được dạy trở thành giảng viên, KOTO thực sự đã tạo nên một vòng tròn tri thức đầy ý nghĩa, lan tỏa giá trị "learning should be passed on; knowledge is meant to be shared" (tạm dịch là "học hỏi là để truyền lại, tri thức nên được sẻ chia").

Kỷ niệm của tôi khi được gọi là "thầy giáo" trong buổi tập huấn cho các quản giáo ở một trường giáo dưỡng chính là minh họa rõ nét cho vai trò của những "nhà giáo tay ngang." Dù chỉ đứng lớp vài buổi, tôi đã xúc động khi những giáo viên chính thức ấy gọi mình bằng danh xưng đáng kính "thầy giáo".

Tôi chợt nhận ra rằng, chính những người giảng dạy chuyên nghiệp cũng rất trân trọng và hiểu được giá trị công việc mà chúng tôi đang làm. Họ không phân biệt việc đứng trên bục giảng chính quy hay đứng lớp tập huấn cộng đồng - điều quan trọng là sự sẻ chia tri thức.

Trong một chuỗi tập huấn về sức khỏe thuộc Dự án Trường học hạnh phúc mà tôi quản lý mới diễn ra gần đây, các giảng viên từ Đại học Y Hà Nội cũng nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của các tuyên truyền viên cộng đồng. Theo quan điểm của các giảng viên này từ góc nhìn y học dự phòng, thông qua các lớp TOT (training of trainers - đào tạo giảng viên), những người tham gia học tập sẽ tiếp tục trở thành người đi dạy lại kiến thức, kỹ năng cho người khác.

Chính sự chuyển giao này sẽ giúp mở rộng tri thức và mang lại hiệu quả lâu dài cho các chương trình y học cộng đồng, giúp nâng cao sức khỏe nhân dân và phòng bệnh từ sớm.

Tôi cũng đã có những năm tháng tuổi trẻ gắn liền với vai trò tư vấn viên cho một dự án giáo dục sức khỏe sinh sản - tình dục và tâm lý cho thanh thiếu niên. Khi đó, tôi và các đồng nghiệp vừa tốt nghiệp đại học, chưa có nhiều kinh nghiệm sống, nhưng lại có sự đồng cảm và gần gũi với các bạn trẻ.

Giáo dục đồng đẳng giúp chúng tôi tận dụng ưu thế này, dễ dàng tiếp cận và chia sẻ với những thanh thiếu niên cùng trang lứa. Hình thức tư vấn trực tuyến và truyền thông trực tiếp ở các trường học, khu công nghiệp không chỉ truyền đạt thông tin mà còn mở ra những cuộc trò chuyện sâu sắc, thay đổi cách nhìn nhận và ứng xử.

Điều mà tôi học được từ những năm tháng làm việc ấy là: không cần đợi đến khi "biết 10" mới chia sẻ, mà khi đã nắm chắc "biết một", nếu có cơ hội, hãy góp phần lan tỏa kiến thức hữu ích ấy. Giáo dục đồng đẳng, chính vì vậy, là phương pháp hiệu quả để mang tri thức vào đời sống, nơi mà những bài học không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà gắn liền với thực hành và sự chuyển đổi tích cực.

Trong xã hội, chúng ta thường ngưỡng mộ những người thầy dày dạn kiến thức, nhưng chính cha ông ta cũng có câu: "một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy." Những người chỉ "biết một", nhưng sẵn sàng chia sẻ, đều xứng đáng được tôn vinh. Họ là những ngọn đèn thắp sáng tri thức, dẫu chỉ là một tia sáng nhỏ cũng có thể chiếu rọi cuộc sống của người khác.

Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam, hãy dành một lời tri ân cho những người thầy, người cô không chính thức. Những người dù chỉ "biết một" vẫn dạy một, giúp xây dựng một cộng đồng ý thức hơn, biết chăm lo cho sức khỏe, biết bảo vệ môi trường, tạo dựng sinh kế... Đó chính là những người thầy thầm lặng, những cánh tay nối dài của những người thầy "biết 10". Họ cũng xứng đáng được gọi là "thầy."

Nguyễn Minh Hoàng

Tuy nhiên, đề xuất miễn học phí cho con giáo viên mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra cách đây ít hôm, cô Hải thấy chưa hợp lý.

"Còn nhiều người khó khăn hơn giáo viên", cô nói. Trong hơn 30 năm dạy học ở nông thôn, cô Hải từng gặp nhiều phụ huynh rất chật vật mới có thể lo cho 2-3 con đi học. Không phải nhà nào cũng đủ điều kiện hộ nghèo để được miễn, giảm học phí.

Theo cô, đồng lương giáo viên có thể không cao, nhưng so với những phụ huynh không có việc làm ổn định, đời sống thầy cô "không đến nỗi nào". Vì vậy, việc được hưởng đặc quyền miễn học phí cho con cái khiến cô không thoải mái, thậm chí áy náy và thấy bất công vì "được thiên vị".

Cô Đoàn Ngọc, giáo viên tiểu học công lập ở Phú Thọ, chung tâm trạng. Cô cho rằng đề xuất của Bộ, nếu thành hiện thực, có thể gây lãng phí ngân sách mà không giúp được đúng người.

"Giáo viên thu nhập ổn định, do hưởng lương từ ngân sách, một bộ phận có thêm thu nhập như trông trưa, dạy tăng cường buổi chiều hoặc dạy thêm bên ngoài", cô nói.

Chưa kể, hiện một số tỉnh, thành và nhiều trường học đã có chính sách riêng để hỗ trợ học sinh nói chung, con giáo viên nói riêng. Như tại trường cô Ngọc, con giáo viên được giảm trừ chi phí khi tham gia các hoạt động sau giờ học, khoảng 1,5 triệu đồng một năm.

"Nói chung, thu nhập của giáo viên, theo tôi, không phải thấp đến mức con cái cần được miễn học phí theo chính sách riêng", cô Ngọc nói.

Cả nước hiện có hơn 1,05 triệu nhà giáo hưởng lương từ ngân sách. Từ tháng 7, giáo viên nhận lương từ 4,9 đến gần 15,9 triệu đồng một tháng, tùy cấp học và ngạch bậc.

Ngoài ra, họ có thể nhận một hoặc một số khoản phụ cấp: phụ cấp thâm niên (5% sau 5 năm công tác, mỗi năm cộng thêm 1%), ưu đãi nghề (30-70%), phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp đặc thù với nhà giáo là nghệ nhân, giáo viên dạy người khuyết tật, giáo viên công tác vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn.

" alt="Lo ngại bất công nếu miễn học phí cho con giáo viên" src=" Vào nghề từ đầu những năm 90, cô Thanh Hải, dạy tiểu học tại Hà Nam, nói chưa bao giờ thấy giáo viên được quan tâm bằng nhiều chính sách như hiện tại. Điều này giúp cô và đồng nghiệp thêm lòng tin với nghề, vững tâm công tác. Tuy nhiên, đề xuất miễn học phí cho con giáo viên mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra cách đây ít hôm, cô Hải thấy chưa hợp lý. "Còn nhiều người khó khăn hơn giáo viên", cô nói. Trong hơn 30 năm dạy học ở nông thôn, cô Hải từng gặp nhiều phụ huynh rất chật vật mới có thể lo cho 2-3 con đi học. Không phải nhà nào cũng đủ điều kiện hộ nghèo để được miễn, giảm học phí. Theo cô, đồng lương giáo viên có thể không cao, nhưng so với những phụ huynh không có việc làm ổn định, đời sống thầy cô "không đến nỗi nào". Vì vậy, việc được hưởng đặc quyền miễn học phí cho con cái khiến cô không thoải mái, thậm chí áy náy và thấy bất công vì "được thiên vị". Cô Đoàn Ngọc, giáo viên tiểu học công lập ở Phú Thọ, chung tâm trạng. Cô cho rằng đề xuất của Bộ, nếu thành hiện thực, có thể gây lãng phí ngân sách mà không giúp được đúng người. "Giáo viên thu nhập ổn định, do hưởng lương từ ngân sách, một bộ phận có thêm thu nhập như trông trưa, dạy tăng cường buổi chiều hoặc dạy thêm bên ngoài", cô nói. Chưa kể, hiện một số tỉnh, thành và nhiều trường học đã có chính sách riêng để hỗ trợ học sinh nói chung, con giáo viên nói riêng. Như tại trường cô Ngọc, con giáo viên được giảm trừ chi phí khi tham gia các hoạt động sau giờ học, khoảng 1,5 triệu đồng một năm. "Nói chung, thu nhập của giáo viên, theo tôi, không phải thấp đến mức con cái cần được miễn học phí theo chính sách riêng", cô Ngọc nói. Cả nước hiện có hơn 1,05 triệu nhà giáo hưởng lương từ ngân sách. Từ tháng 7, giáo viên nhận lương từ 4,9 đến gần 15,9 triệu đồng một tháng, tùy cấp học và ngạch bậc. Ngoài ra, họ có thể nhận một hoặc một số khoản phụ cấp: phụ cấp thâm niên (5% sau 5 năm công tác, mỗi năm cộng thêm 1%), ưu đãi nghề (30-70%), phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp đặc thù với nhà giáo là nghệ nhân, giáo viên dạy người khuyết tật, giáo viên công tác vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn. " class="thumb"> Lo ngại bất công nếu miễn học phí cho con giáo viên2025-03-26 06:36 Trong tháng thứ hai áp dụng chính sách giảm lệ phí trước bạ từ Chính phủ, doanh số của phân khúc sedan cỡ C tại thị trường Việt Nam tiếp tục tăng. Có 1.381 xe giao đến khách hàng, tương đương mức tăng 10% so với tháng trước. Tuy vậy, biên độ tăng trái ngược với thứ hạng, tức những xe bán chạy nhất có mức tăng ít nhất, thậm chí giảm, và ngược lại. " alt="Doanh số sedan cỡ C tiếp tục lập đỉnh" src=" Trong tháng thứ hai áp dụng chính sách giảm lệ phí trước bạ từ Chính phủ, doanh số của phân khúc sedan cỡ C tại thị trường Việt Nam tiếp tục tăng. Có 1.381 xe giao đến khách hàng, tương đương mức tăng 10% so với tháng trước. Tuy vậy, biên độ tăng trái ngược với thứ hạng, tức những xe bán chạy nhất có mức tăng ít nhất, thậm chí giảm, và ngược lại. " class="thumb"> Doanh số sedan cỡ C tiếp tục lập đỉnh2025-03-26 06:07 Nhận định, soi kèo Iwaki FC vs FC Imabari, 12h00 ngày 23/3: Đắng cay sân nhà2025-03-26 04:38 分城市 友情链接 回顶 回顶部