“Dế” quay phim HD đầu tiên thế giới

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (phải) và người đồng cấp Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar gặp nhau hôm 10/9 ở Moscow. Ảnh: Twitter/@VikramMisri

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), có vẻ như hai bên đã mở được một lối thoát cho những cuộc đụng độ. Nhưng ngay sau đó, bất đồng lại tái diễn.

Qua nhiều năm, hai bên đã nhất trí tách biệt các vấn đề kinh tế khỏi tranh chấp biên giới song phương. Nhưng giờ đây, Trung Quốc nhận thấy Ấn Độ đang xáo trộn sự hiểu biết này bằng những đòn trừng phạt nhằm vào các công ty Trung Quốc. Còn phía New Delhi cho rằng, Bắc Kinh đang gia tăng lợi thế khi điều thêm quân tới một khu vực mà trước đây được coi là vùng đất không người.

Ở cấp độ ngoại giao, hai quốc gia tỷ dân có vẻ đồng thuận.

Chưa tìm được giải pháp chấp nhận được

Hôm 14/9, Đại sứ Trung Quốc tại Ấn Độ Sun Weidong khẳng định, bất cứ khi nào tình hình trở nên khó khăn thì "điều quan trọng hơn hết là đảm bảo sự ổn định của mối quan hệ tổng thể và duy trì sự tin tưởng lẫn nhau". Ngay hôm sau, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh phát biểu trước quốc hội nước này, rằng hai quốc gia láng giềng quyết tâm gìn giữ hòa bình và yên tĩnh dọc biên giới.

Nhưng, ông Singh thừa nhận đôi bên chưa thể tìm ra một giải pháp chấp nhận được, và New Delhi đã tăng gấp đôi ngân sách trong những năm gần đây cho các tuyến đường chiến lược dọc biên giới để theo kịp cơ sở hạ tầng của Trung Quốc phía bên kia.

Giới quan sát cho rằng, sự nghi ngờ lẫn nhau của Trung Quốc và Ấn Độ, sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc ở cả hai nước và những thay đổi nhanh chóng về địa chính trị khu vực đã phủ bóng lên nỗ lực của hai phía nhằm đạt được thỏa thuận và tạo dựng lại lòng tin.

Aman Thakker, một thành viên thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, mô tả cuộc khủng hoảng mới nhất đã "nổi lên như chất xúc tác khiến các chiến lược gia của Ấn Độ phải suy nghĩ và đánh giá lại chính sách giữa nước này với Trung Quốc".

Theo ông, chính sách của Delhi kể từ khi Thủ tướng Ấn Độ Rajiv Gandhi công du Trung Quốc năm 1988 chủ yếu được xây dựng quanh việc tiếp tục tham gia đàm phán biên giới và đề ra các biện pháp xây dựng lòng tin nhằm duy trì hòa bình, đồng thời thúc đẩy hợp tác song phương trong các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, khung chính sách đó hiện phải đối mặt với "sự căng thẳng nghiêm trọng".

"[Trung Quốc] ngày càng trở nên quyết đoán và thể hiện sức mạnh dọc biên giới, dẫn đến nhiều bất ổn" - ông Thakker bình luận, viện dẫn các vụ đụng độ biên giới năm 2013, 2014 và cuộc khủng hoảng Doklam năm 2017. 

Tuy nhiên, Liu Zongyi - chuyên gia nghiên cứu về Nam Á tại Viện Nghiên cứu quốc tế Thượng Hải - lại chỉ ra rằng chính sách về Trung Quốc của New Delhi đã có những thay đổi đáng kể.

"Trung Quốc và Ấn Độ từng có một thỏa thuận ngầm rằng các tranh chấp về ranh giới và chính trị sẽ không ảnh hưởng đến hợp tác kinh tế của hai bên", ông Liu nói. "Lần này, Ấn Độ không chỉ trả đũa về kinh tế [chống lại Trung Quốc] mà còn dùng cả các biện pháp văn hóa, như rà soát các Viện Khổng Tử và các dự án khác giữa các trường đại học Ấn Độ và Trung Quốc".

"Đây là điều rất nghiêm trọng và chưa từng có tiền lệ. Niềm tin vào thỏa thuận ngầm này đã bị phá vỡ", vị chuyên gia bình luận thêm.

"Khi tìm kiếm 'các biện pháp xây dựng lòng tin mới', tôi nghĩ rằng chúng ta không chỉ phải giữ gìn hòa bình và yên tĩnh ở các khu vực biên giới, mà còn phải vá lại những hiểu biết đã bị phá vỡ trong thúc đẩy hợp tác kinh tế", ông Liu nhấn mạnh, đề cập một khía cạnh của thỏa thuận 5 điểm mà hai vị ngoại trưởng đã đạt được ở Moscow.

Căng thẳng giữa Ấn Độ và Trung Quốc tăng cao trong thời gian gần đây. Ảnh: NDTV

Sự nghi ngờ lẫn nhau

SCMP dẫn nhận định của giới phân tích cho rằng một loạt diễn biến trong những năm gần đây có thể đã khiến hai bên nghi ngờ lẫn nhau. Chẳng hạn, quyết định của New Delhi hồi tháng 8 năm ngoái bãi bỏ quy chế đặc biệt của Jammu và Kashmir, biến nó và Ladakh thành hai vùng lãnh thổ do liên bang quản lý - trên danh nghĩa bao gồm cả khu vực Aksai Chin hiện do Trung Quốc kiểm soát. Trong khi đó, việc Bắc Kinh xây dựng Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan - đi qua Kashmir do Pakistan kiểm soát - khiến Delhi cảm thấy bất an.

Jagannath Panda, một nhà nghiên cứu của Viện Manohar Parrikar về Phân tích và Nghiên cứu Quốc phòng (có trụ sở tại New Delhi), cho rằng các chính sách đối ngoại của cả hai nước đều chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ ở trong nước, khiến đàm phán song phương kém hiệu quả hơn trong giải quyết bất đồng,

"Giữ vững an ninh quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ dường như là trọng tâm hàng đầu của cả hai nước. Do vậy có thể thấy rõ sự thiếu linh hoạt", ông Panda nói thêm.

Theo Aman Thakker, căng thẳng đã khiến Ấn Độ thắt chặt thêm quan hệ với các đối tác chủ chốt, chẳng hạn ràng buộc chặt chẽ và đứng sau hậu trường với Mỹ, ký một hiệp định hậu cần mới với Nhật Bản, khởi động Sáng kiến ​​Phục hồi Chuỗi cung ứng thay thế với Nhật Bản và Australia...

"Mỹ sẽ tiếp tục là một nhân tố trong quan hệ giữa hai nước. Và Trung Quốc không thích điều đó", Rup Narayan Das, thành viên cấp cao của Hội đồng Nghiên cứu Khoa học xã hội Ấn Độ, bình luận. "Nhưng Trung Quốc cũng biết rõ Ấn Độ theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập, không do Mỹ ra lệnh. Điều Ấn Độ cần là sự hỗ trợ của Mỹ để đối phó với Trung Quốc".

"Trong khi quan hệ đối tác Mỹ - Ấn đang trên đà tiến, Washington dường như đã thể hiện sự quan tâm tích cực trong việc xoa dịu căng thẳng giữa New Delhi và Bắc Kinh. Tuy nhiên, theo ông Panda, Đường Kiểm soát thực tế (LAC) - ranh giới lỏng lẻo giữa vùng lãnh thổ do Ấn Độ kiểm soát và vùng lãnh thổ do Trung Quốc kiểm soát ở biên giới - là một phần phức tạp của lịch sử chung giữa hai nước. Vì vậy, cả hai "không muốn cho bất kỳ bên thứ ba nào can thiệp".

Trung Quốc và Ấn Độ đã ký một loạt thỏa thuận và các biện pháp xây dựng lòng tin từ năm 1993 đến năm 2013, để ngăn tình hình biên giới leo thang. Tuy nhiên, các cơ chế hiện có dường như đang rơi vào bế tắc.

"Giai đoạn sau năm 1962 của mối quan hệ Trung - Ấn đối mặt với nhiều thách thức ở cả cấp độ quân sự và ngoại giao. Các tương tác chính trị đã dẫn dắt [các quan chức] tìm ra hướng đi trong nỗ lực giải quyết tranh chấp", ông Panda nói, nhắc đến mốc cuộc chiến kéo dài một tháng giữa hai nước cách đây 58 năm.

Lin Minwang, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Phục Đán ở Thượng Hải, cho rằng vấn đề hiện giờ là làm thế nào để đưa ra một hệ thống mới tốt hơn, nhằm quản lý và kiểm soát bất đồng trong những hoàn cảnh đã biến đổi.

"Các quy tắc hiện hành được duy trì trong một thời gian dài như vậy đã bị vi phạm. Vẫn cần phải chờ xem hai bên sẽ khởi xướng một cơ chế mới như thế nào", giáo sư Lin bình luận.

Thanh Hảo

Lính Ấn Độ và Trung Quốc bắn hàng trăm phát súng cảnh cáo nhau

Vụ việc xảy ra trước khi Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar cùng người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị gặp nhau ở Nga, nhất trí xuống thang căng thẳng tại Đường Kiểm soát thực tế (LAC) ở Ladakh.

Nhưng điều khiến giới chuyên gia phải kinh ngạc về Bạch Hạc Than không nằm ở công suất hoạt động của nó, mà là về việc chính quyền Trung Quốc đã xây dựng đập thủy điện này chỉ trong 4 năm bất chấp những khó khăn trở ngại về kỹ thuật, cũng như địa thế hiểm trở tại khu vực xây dựng.

Đập thủy điện Bạch Hạc Than. Ảnh: Sichuan.scol.com

“Theo tôi, đây là dự án thủy điện mang tính thử thách nhất từ trước tới nay. Ngay cả đập Tam Hiệp ở vị trí hạ nguồn và có nhiều thuận lợi hơn, cũng phải mất tới 8 năm để có thể hoàn thành. Tam Hiệp vẫn là đập thủy điện lớn nhất thế giới, còn Bạch Hạc Than chỉ xếp thứ hai. Nhưng quá trình xây dựng Bạch Hạc Than phức tạp hơn rất nhiều”, GS Đặng Kiến Huy, Học viện thủy điện thủy lợi thuộc ĐH Tứ Xuyên nói với tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP).

“Kể từ khi đập Tam Hiệp hoàn thành, công tác xây dựng thủy điện ở Trung Quốc đã đạt được nhiều tiến bộ. Và đập Bạch Hạc Than là ví dụ mới nhất, cũng có thể coi là tốt nhất của việc xây thủy điện ở Trung Quốc”, ông Đặng nói thêm.

Nhưng theo tờ SCMP, nhiều lo ngại đã xuất hiện kể từ khi đổ xi măng xây dựng đập này tiến hành hồi 2017, bởi áp lực phải hoàn thành đúng tiến độ trong 4 năm có thể khiến chất lượng xây dựng đập này không đảm bảo. Dịch Covid-19 hồi năm ngoái cũng khiến tốc độ xây dựng bị chậm lại.

Đập thủy điện Bạch Hạc Than nhìn từ trên không. Ảnh: Sichuan.scol.com

Theo nhóm kỹ sư đứng đầu dự án xây dựng đập Bạch Hạc Than, điều làm nên sự khác biệt của dự án này là việc áp dụng rộng rãi công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Gần như tất cả các bộ phận có liên quan, từ công nhân trên công trường đến kỹ sư, các thanh tra chất lượng công trình và quản lý cấp cao, đều được điều hành bởi một hệ thống AI.

Trong một bài viết đăng trên Tạp chí Đại học Thanh Hoa của Trung Quốc hồi tháng Ba, nhóm dự án do kỹ sư Đàm Nghiêu Thăng đứng đầu cho biết, công nghệ AI đã “cải thiện đáng kể hiệu quả hoạt động và lập nên kỷ lục thế giới về xây dựng đập vòm”, tức là một đập bê tông được uốn cong.

Theo ông Đàm, dưới sự quản lý của con người, thì việc để tình trạng quá nhiều xe tải dồn về một chỗ đổ xi măng có thể dẫn đến việc xếp hàng chờ đợi lâu, từ đó sẽ gây ra sự chậm trễ trong tiến độ xây dựng. Và để khắc phục vấn đề này, hệ thống AI đã sử dụng định vị của vệ tinh và mạng 4G để hướng dẫn cho các lái xe cần biết đi về đâu hay vào lúc nào.

“Sự cố trong việc xây dựng rất hiếm khi xảy ra, bởi hệ thống AI sẽ đưa ra cảnh báo sớm và chuyển thông tin đến nhân viên quản lý tại mỗi điểm, để đề phòng những sự cố phát sinh nghiêm trọng hơn”, ông Đàm và các đồng nghiệp cho biết.

Các tổ máy phát điện của đập thủy điện Bạch Hạc Than. Ảnh: d1cm.com

Các vết nứt là một trong những điều tồi tệ nhất đối với đập thủy điện, và chúng có thể xảy ra trong quá trình xây dựng, bởi khi xi măng gặp nước, nó sẽ giải phóng ra một lượng nhiệt lớn. Nếu nhiệt độ ở các phần khác nhau có thay đổi, vết nứt sẽ xuất hiện. Nhưng theo ông Đàm, nhờ sử dụng công nghệ AI trong quá trình trộn, đổ và làm nguội xi măng, các thanh tra chất lượng công trình sẽ không tìm thấy bất kỳ vết nứt nào trên công trình.

“Việc sử dụng công nghệ AI để xây dựng đập thủy điện khá hợp thời, nhưng tầm quan trọng của nó không nên được phóng đại. Yếu tố con người vẫn là số 1. Cỗ máy thông minh có thể nâng cao hiệu quả công việc, nhưng nó không thể thay thế cho sự chăm chỉ hay cần cù của con người. Phụ thuộc vào công nghệ AI quá nhiều có thể làm sản sinh ra cái ‘cảm giác an toàn sai lệch’”, một chuyên gia thủy điện giấu tên làm việc tại ĐH Thanh Hoa, Trung Quốc nói với tờ SCMP.

Giới truyền thông Trung Quốc cho biết, hồ chứa đập thủy điện Bạch Hạc Than đã bắt đầu trữ nước từ hôm 6/4. Dự kiến, tổng công suất thủy điện của Bạch Hạc Than sẽ vào khoảng 16.000 MW, tức 16 triệu KW.

Video: Haokan

Tuấn Trần

Cận cảnh đập thủy điện lớn thứ hai thế giới sắp đi vào hoạt động

Dự kiến, đập thủy điện Bạch Hạc Than nằm giữa hai tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên, Trung Quốc sẽ bắt đầu hoạt động từ tháng 7/2021.

Top 10 trường có tỷ lệ chọi vào lớp 10 công lập cao nhất ở Hà Nội

Giải đấu tổ chức nhằm góp phần đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao, nâng cao sức khoẻ, rèn luyện thể chất và tinh thần cho các em học sinh dân tộc thiểu số, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích để các em giao lưu, học hỏi và theo đuổi niềm đam mê bóng đá. 

Giải U15 các dân tộc thiểu số tỉnh Điện Biên lần thứ I diễn ra từ ngày 8-15/6 tới tại SVĐ Điện Biên. Đội vô địch nhận giải thưởng trị giá 15 triệu đồng, 10 triệu đồng cho ngôi á quân, đội hạng ba nhận 5 triệu đồng và đội xếp hạng tư nhận 3 triệu đồng.