Năm nào điểm Sinh vật của tôi cũng đứng đầu lớp. Đến đầu năm lớp 9, chia tỉnh Bình Trị Thiên, tôi về quê nội học. Ghé chào thầy, thầy còn nhắc lại lời khuyên, sau này con nên đi theo nghề y. Thầy bảo, “Thầy dạy nhiều năm rồi thầy biết, người như con rất hợp nghề đó. Không phải do năm nào con cũng đứng đầu môn Sinh, mà là vì tâm tính con hợp”.

Những người tôi quen biết, có nhiều người là bác sỹ. Nhìn họ rất đáng ngưỡng mộ, và tôi luôn ấp ủ ước mơ đó.

Đó là thứ Hai, ngày 16 tháng 10 năm 1989. Lớp 9 tôi vào học là một lớp đa thành phần kiểu “tị nạn” do chia tỉnh, đa phần đều sinh ra và học từ thành phố Huế trở về, riêng tôi từ vùng huyện.

Khác với học sinh ở thành phố, bọn tôi hoàn toàn không được dạy vẽ. Việc 1 giáo viên dạy kiêm nhiệm vài ba môn là chuyện hết sức bình thường.

Tôi vừa vào lớp thì ngay tiết kế tiếp có kiểm tra 15 phút môn Sinh vật, đề rất dễ với tôi. Chỉ yêu cầu vẽ lại vòng tuần hoàn máu (4 điểm) và mô tả hoạt động của nó (6 điểm). Tuy tôi vẽ xấu, nhưng cũng rõ hình hài, và mô tả chi tiết đầy đủ chức năng của vòng tuần hoàn. Các bạn từ Huế ra đa phần được 9,10 điểm, riêng tôi thầy cho 5 điểm. 

Thầy giải thích là do phần mô tả tôi trình bày chưa mạch lạc bằng các bạn, nên kém 1 điểm. Tôi vẽ vòng tuần hoàn giống cái buồng trứng, nên thầy không cho điểm. Tôi mới đến, thầy không biết, nên thầy gọi đứng dậy hỏi và trao “lời vàng ý ngọc” ngay giữa lớp.

Thầy cười. Cả lớp cười nghiêng ngả với cái "buồng trứng".

Cho đến mãi về sau này, tôi cũng không trách giận thầy, nhưng từ thời điểm đó, tôi dành cho môn Sinh vật một lòng hận thù không giới hạn. Từ khi đó đến tốt nghiệp lớp 12 tôi chưa bao giờ đạt được 5 điểm môn Sinh. Trong giờ học môn Sinh, tôi không bao giờ học, không nghe giảng. Tôi không làm bất cứ thứ gì liên quan đến nó. Và tôi không bao giờ quan tâm xem cuốn sách Sinh học viết gì.

Do ham mê kiến thức, bất cứ thứ gì mà tôi thấy chưa biết, chưa hiểu, tôi đều cố công học hỏi và tìm đọc, để đáp ứng cơ bản hiểu biết của tôi về lĩnh vực đó. Nhưng riêng kiến thức sinh vật thì trừ cây cỏ và muông thú, còn lại về người, X, Y, ADN, nhiễm sắc thể gì đó, tôi hoàn toàn mù tịt. 

Chỉ cần nhắc đến nó thôi, não tôi cứ bị quay quay như người động kinh bởi trong đầu tôi, cái tuần hoàn máu hình buồng trứng cứ rung như con lắc lò xo và tiếng cười ngả nghiêng thuở nọ. 

Cho đến bây giờ cảm giác đó không thay đổi. Tôi vẫn luôn tránh xa những kiến thức đó, thậm chí còn cảm thấy sợ hãi mà không thể giải thích được. Cái cảm giác mất mát một giấc mơ thật, rất đau đớn.

Tôi cũng đã từng thử lại 1 lần trong đời. Đó là khi phải học lại ở Trường ĐH Xây dựng, tôi đã định nối lại giấc mơ đó, thi sang trường Y. Nhưng thật tiếc, tôi đã không thể vượt qua được nỗi sợ hãi mỗi khi nhìn vào bìa sách Sinh vật. 

Dũng Lê

Thời tôi học phổ thông, những khái niệm về hướng nghiệp hay định hướng tương lai là một thứ rất xa xôi. Chúng tôi chọn môn học, thậm chí ngành học từ cấp 3 đến đại học đều xuất phát từ một cá nhân mình ngưỡng mộ, yêu thích. Hoặc đơn giản chỉ là thầy/cô đó dạy rất hay, rất dễ hiểu, biến giờ học thành khoảng thời gian của những trải nghiệm thú vị khiến mình học tốt môn học đó. 

Tôi bắt đầu học môn Sinh vật là lớp 6 và may mắn được học với một người thầy rất giỏi. Ông là giáo viên miền Nam, từ dạy đại học, xuống dạy cấp 3 rồi nghỉ. Năm đó vì huyện thiếu giáo viên, nên nhận thầy vào dạy lớp 6. Thi thoảng vui vì học trò hay có điều gì đó phấn chấn, thầy hay nói mấy câu tiếng Pháp không ai hiểu.

Bọn trẻ chúng tôi lúc đó sống ở vùng đồi núi, nên không riêng gì tôi, mấy món chiết cây tỉa cành đứa nào cũng hứng thú. Do tôi nghe lời thầy, làm thêm sổ tay thực vật rồi ghép lá cắt ảnh vào đó theo hướng dẫn của thầy, nên thầy đặc biệt khen. 

Năm nào điểm Sinh vật của tôi cũng đứng đầu lớp. Đến đầu năm lớp 9, chia tỉnh Bình Trị Thiên, tôi về quê nội học. Ghé chào thầy, thầy còn nhắc lại lời khuyên, sau này con nên đi theo nghề y. Thầy bảo, “Thầy dạy nhiều năm rồi thầy biết, người như con rất hợp nghề đó. Không phải do năm nào con cũng đứng đầu môn Sinh, mà là vì tâm tính con hợp”.

Những người tôi quen biết, có nhiều người là bác sỹ. Nhìn họ rất đáng ngưỡng mộ, và tôi luôn ấp ủ ước mơ đó.

Đó là thứ Hai, ngày 16 tháng 10 năm 1989. Lớp 9 tôi vào học là một lớp đa thành phần kiểu “tị nạn” do chia tỉnh, đa phần đều sinh ra và học từ thành phố Huế trở về, riêng tôi từ vùng huyện.

Khác với học sinh ở thành phố, bọn tôi hoàn toàn không được dạy vẽ. Việc 1 giáo viên dạy kiêm nhiệm vài ba môn là chuyện hết sức bình thường.

Tôi vừa vào lớp thì ngay tiết kế tiếp có kiểm tra 15 phút môn Sinh vật, đề rất dễ với tôi. Chỉ yêu cầu vẽ lại vòng tuần hoàn máu (4 điểm) và mô tả hoạt động của nó (6 điểm). Tuy tôi vẽ xấu, nhưng cũng rõ hình hài, và mô tả chi tiết đầy đủ chức năng của vòng tuần hoàn. Các bạn từ Huế ra đa phần được 9,10 điểm, riêng tôi thầy cho 5 điểm. 

Thầy giải thích là do phần mô tả tôi trình bày chưa mạch lạc bằng các bạn, nên kém 1 điểm. Tôi vẽ vòng tuần hoàn giống cái buồng trứng, nên thầy không cho điểm. Tôi mới đến, thầy không biết, nên thầy gọi đứng dậy hỏi và trao “lời vàng ý ngọc” ngay giữa lớp.

Thầy cười. Cả lớp cười nghiêng ngả với cái "buồng trứng".

Cho đến mãi về sau này, tôi cũng không trách giận thầy, nhưng từ thời điểm đó, tôi dành cho môn Sinh vật một lòng hận thù không giới hạn. Từ khi đó đến tốt nghiệp lớp 12 tôi chưa bao giờ đạt được 5 điểm môn Sinh. Trong giờ học môn Sinh, tôi không bao giờ học, không nghe giảng. Tôi không làm bất cứ thứ gì liên quan đến nó. Và tôi không bao giờ quan tâm xem cuốn sách Sinh học viết gì.

Do ham mê kiến thức, bất cứ thứ gì mà tôi thấy chưa biết, chưa hiểu, tôi đều cố công học hỏi và tìm đọc, để đáp ứng cơ bản hiểu biết của tôi về lĩnh vực đó. Nhưng riêng kiến thức sinh vật thì trừ cây cỏ và muông thú, còn lại về người, X, Y, ADN, nhiễm sắc thể gì đó, tôi hoàn toàn mù tịt. 

Chỉ cần nhắc đến nó thôi, não tôi cứ bị quay quay như người động kinh bởi trong đầu tôi, cái tuần hoàn máu hình buồng trứng cứ rung như con lắc lò xo và tiếng cười ngả nghiêng thuở nọ. 

Cho đến bây giờ cảm giác đó không thay đổi. Tôi vẫn luôn tránh xa những kiến thức đó, thậm chí còn cảm thấy sợ hãi mà không thể giải thích được. Cái cảm giác mất mát một giấc mơ thật, rất đau đớn.

Tôi cũng đã từng thử lại 1 lần trong đời. Đó là khi phải học lại ở Trường ĐH Xây dựng, tôi đã định nối lại giấc mơ đó, thi sang trường Y. Nhưng thật tiếc, tôi đã không thể vượt qua được nỗi sợ hãi mỗi khi nhìn vào bìa sách Sinh vật. 

Dũng Lê

Ngôi trường quốc tế danh tiếng này với chương trình Tú tài quốc tế (IB) đã thực sự mở ra một thế giới mới cho cậu học trò Phúc. Chương trình học bổng toàn phần của UNIS Hà Nội trao những suất học bổng hàng năm cho những học sinh Việt Nam xuất sắc có hoàn cảnh khó khăn. 

Giành được học bổng này, Phúc đã không chỉ có cơ hội phát huy thế mạnh của mình trong các môn khoa học tự nhiên mà còn được thử sức các môn nghệ thuật. Những năm tháng tại UNIS Hà Nội đã giúp Phúc trưởng thành hơn trong cách cậu nhìn nhận thế giới quan. “Em tự hào về một chàng trai Phúc của ngày hôm nay”, Phúc chia sẻ.

Chọn lối đi khác biệt

Trải qua những ngày tháng cấp 3 tại UNIS trong giai đoạn Covid, người bố thân yêu của Phúc cuối cùng cũng đã ra đi trong khoảng thời gian này, Phúc đã có một quyết định khá táo bạo không giống số đông các bạn trẻ khác. Đó chính là quyết định có một khoảng dừng chân (gap year) sau khi tốt nghiệp cấp 3 ở UNIS Hà Nội thay vì tiếp tục học thẳng đại học. Chính khoảng “tạm dừng” này đã cho Phúc có thời gian tìm hiểu và xác định rõ hơn ước mơ về tương lai của bản thân. 

Với sự hỗ trợ từ các thầy cô, Phúc đã nộp hồ sơ xin học bổng của chính phủ Nhật về ngành kỹ thuật. Cậu tâm sự: “Những năm tháng học tập tại UNIS Hà Nội đã giúp nuôi dưỡng giấc mơ trở thành kỹ sư của em. Em muốn được nghiên cứu tìm tòi và vận dụng kiến thức để cống hiến cho một xã hội phát triển bền vững.” 

Trong khi chờ kết quả học bổng, Phúc vừa làm gia sư tại trung tâm tiếng Anh vừa tham gia lớp học tiếng Nhật. Không dừng lại ở đó, cậu còn chia sẻ mong muốn được tìm hiểu thêm về công nghệ năng lượng mặt trời và năng lượng hạt nhân. 

Qua những kết nối hợp tác của nhà trường, Phúc đã được đối tác năng lượng mặt trời và một gia đình phụ huynh UNIS Hà Nội nhiệt tình giúp đỡ tạo điều kiện để cậu có cơ hội thực tập tại công ty và có chuyến trải nghiệm thực tế để tìm hiểu về hệ thống vận hành của một trong những dự án điện mặt trời quy mô lớn ở tỉnh Ninh Thuận.

Khi những ngày Tết Quý Mão đang cận kề thì cũng chính là lúc Phúc nhận tin vui cậu được trao suất học bổng toàn phần đắt giá của chính phủ Nhật Bản cho 5 năm học ngành kỹ thuật tại xứ sở hoa anh đào. 

“Khi mẹ của Phúc gọi điện báo cho chúng tôi về tin vui này, chúng tôi cảm nhận rõ rằng, có một mùa Xuân đang thực sự trở lại trong lòng mẹ cậu”, đại diện UNIS Hà Nội chia sẻ.

Lệ Thanh

Biến cố thay đổi cuộc đời cậu học trò nhỏ

 “Cuộc sống của gia đình tôi đã mãi mãi thay đổi từ thời điểm 10:30 sáng ngày 2/3/2014. Đó là một ngày Chủ nhật bình thường như bao ngày cuối tuần khác: hai anh em xem tivi trong khi mẹ nấu cơm còn bố thì đứng hóng gió trước cổng nhà. Bỗng nhiên hai anh em tôi nghe một tiếng động mạnh và bàng hoàng nhận ra bố đang nằm bất tỉnh trên sân …”.

Phùng Hữu Phúc, lớp 7 đã mở đầu bài viết “Hãy kể về một kỷ niệm đáng nhớ của gia đình em” như vậy trong bộ hồ sơ dự tuyển học bổng của cậu. 

Bố của Phúc đã bị chấn thương sọ não và rơi vào hôn mê sâu không thể tỉnh lại. Sau một năm nằm viện và 6 cuộc phẫu thuật khác nhau với hi vọng sẽ có một phép màu xảy đến, cuối cùng gia đình Phúc đã phải chấp nhận sự thật và đưa bố em về nhà điều trị. Kể từ đó cậu bé Phúc 11 tuổi nhận ra rằng gánh nặng gia đình nay đã dồn hết lên vai mẹ em.

Chứng kiến mẹ mình bươn chải và phải cùng lúc kiếm thêm hai ba công việc khác nhau để có thể đủ trang trải chi phí chăm sóc y tế cho bố và lo cho hai anh em ăn học, hai anh em Phúc đã tự bảo ban nhau cố gắng tự chăm sóc bản thân và đỡ đần cho mẹ. “Thỉnh thoảng tôi tự hỏi liệu mẹ mình có phải là siêu nhân, nhưng sau đó tôi đã tự có câu trả lời là không bởi có lúc tôi đã thấy mẹ khóc thầm một mình…”, Phúc chia sẻ.

Là một học sinh giỏi môn Toán và đạt được giải quốc gia, Phúc đã được tuyển thẳng vào trường cấp 2 Hà Nội Amsterdam. Không dừng lại ở đó, được sự khuyến khích của thầy dạy Toán, Phúc đã quyết tâm thử sức và giành được học bổng toàn phần tại trường Quốc tế Liên hợp quốc tại Hà Nội (UNIS Hà Nội) năm 2017, bắt đầu từ lớp 8.

Ngôi trường quốc tế danh tiếng này với chương trình Tú tài quốc tế (IB) đã thực sự mở ra một thế giới mới cho cậu học trò Phúc. Chương trình học bổng toàn phần của UNIS Hà Nội trao những suất học bổng hàng năm cho những học sinh Việt Nam xuất sắc có hoàn cảnh khó khăn. 

Giành được học bổng này, Phúc đã không chỉ có cơ hội phát huy thế mạnh của mình trong các môn khoa học tự nhiên mà còn được thử sức các môn nghệ thuật. Những năm tháng tại UNIS Hà Nội đã giúp Phúc trưởng thành hơn trong cách cậu nhìn nhận thế giới quan. “Em tự hào về một chàng trai Phúc của ngày hôm nay”, Phúc chia sẻ.

Chọn lối đi khác biệt

Trải qua những ngày tháng cấp 3 tại UNIS trong giai đoạn Covid, người bố thân yêu của Phúc cuối cùng cũng đã ra đi trong khoảng thời gian này, Phúc đã có một quyết định khá táo bạo không giống số đông các bạn trẻ khác. Đó chính là quyết định có một khoảng dừng chân (gap year) sau khi tốt nghiệp cấp 3 ở UNIS Hà Nội thay vì tiếp tục học thẳng đại học. Chính khoảng “tạm dừng” này đã cho Phúc có thời gian tìm hiểu và xác định rõ hơn ước mơ về tương lai của bản thân. 

Với sự hỗ trợ từ các thầy cô, Phúc đã nộp hồ sơ xin học bổng của chính phủ Nhật về ngành kỹ thuật. Cậu tâm sự: “Những năm tháng học tập tại UNIS Hà Nội đã giúp nuôi dưỡng giấc mơ trở thành kỹ sư của em. Em muốn được nghiên cứu tìm tòi và vận dụng kiến thức để cống hiến cho một xã hội phát triển bền vững.” 

Trong khi chờ kết quả học bổng, Phúc vừa làm gia sư tại trung tâm tiếng Anh vừa tham gia lớp học tiếng Nhật. Không dừng lại ở đó, cậu còn chia sẻ mong muốn được tìm hiểu thêm về công nghệ năng lượng mặt trời và năng lượng hạt nhân. 

Qua những kết nối hợp tác của nhà trường, Phúc đã được đối tác năng lượng mặt trời và một gia đình phụ huynh UNIS Hà Nội nhiệt tình giúp đỡ tạo điều kiện để cậu có cơ hội thực tập tại công ty và có chuyến trải nghiệm thực tế để tìm hiểu về hệ thống vận hành của một trong những dự án điện mặt trời quy mô lớn ở tỉnh Ninh Thuận.

Khi những ngày Tết Quý Mão đang cận kề thì cũng chính là lúc Phúc nhận tin vui cậu được trao suất học bổng toàn phần đắt giá của chính phủ Nhật Bản cho 5 năm học ngành kỹ thuật tại xứ sở hoa anh đào. 

“Khi mẹ của Phúc gọi điện báo cho chúng tôi về tin vui này, chúng tôi cảm nhận rõ rằng, có một mùa Xuân đang thực sự trở lại trong lòng mẹ cậu”, đại diện UNIS Hà Nội chia sẻ.

Lệ Thanh

Ngày 24/5/1943, trại tập trung của Đức quốc xã tại Auschwitz, Ba Lan đã đón nhận một vị bác sĩ mới có tên Josef Mengele, 32 tuổi. Không ai ngờ đằng sau vẻ ngoài "thiên thần" của Mengele lại ẩn giấu một trái tim đen tối của kẻ sát nhân máu lạnh, sẵn sàng gây ra những tội ác man rợ, chấn động thế giới.