Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, tình trạng bán thuốc tràn lan trên môi trường mạng với một số sản phẩm không phải là thuốc gây nguy hại cho sức khỏe, bức xúc trong dư luận. Vì vậy, ông tán thành việc quy định chặt chẽ về kinh doanh thuốc qua thương mại điện tử.

Đại biểu nêu quan điểm, các thuốc bán online phải là loại thuốc được cấp phép lưu hành tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, các thuốc bán qua thương mại điện tử phải bao gồm thuốc không kê đơn và thuốc theo đơn được cơ sở y tế kê trên hệ thống đơn thuốc điện tử, sổ khám bệnh điện tử, bệnh án điện tử.

Nhà thuốc được bán online cần đảm bảo tiêu chuẩn mà Bộ Y tế ban hành, thẩm định, cấp phép..

Theo đại biểu, dự thảo Luật cũng cần có điều, khoản cụ thể quy định rằng Bộ Y tế cần có bộ phận chuyên trách chống thuốc giả mạo trên các mạng xã hội, tiếp nhận thông tin, kiểm tra tính chính xác của thông tin thuốc quảng cáo để đẩy lùi tình trạng quảng cáo thuốc kém chất lượng bừa bãi, tràn lan trên mạng xã hội.

Ông Hiếu gợi ý nên bắt đầu thử nghiệm tại các nhà thuốc của bệnh viện đã triển khai đầy đủ bệnh án điện tử. Việc này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, hạn chế tình trạng lộn xộn như hiện nay và cũng xóa bỏ được tư duy "không quản được thì cấm".

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trong thực tiễn đang có khoảng trống pháp lý, đặc biệt đối với mặt hàng đặc thù như thuốc.

Chính vì vậy, trong dự thảo Luật chỉ cho phép việc kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử… có chức năng đặt hàng trực tuyến để xác định rõ được pháp nhân phải chịu trách nhiệm.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng quy định thêm các quy định về điều kiện kinh doanh loại thuốc, đối tượng được tham gia mua bán, vấn đề quản lý chất lượng, quản lý giá thuốc, trách nhiệm của người thực hiện kinh doanh thương mại điện tử…

Làm thế nào để quản lý chất lượng thuốc bán online?

Chia sẻ tại buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Thương mại điện tử và dược phẩm - xu hướng, thách thức và giải pháp" trên báo Dân trí ngày 16/10, PGS.TS Lê Văn Truyền, Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ việc mua bán qua thương mại điện tử.

Dù vậy, ông lưu ý thuốc là một mặt hàng đặc biệt, nên việc đưa thuốc lên thương mại điện tử cần đảm bảo 2 vấn đề: Người mua được hướng dẫn tư vấn sử dụng thuốc. Sản phẩm thuốc phải là sản phẩm được Bộ Y tế cấp phép.

Ông cũng cho rằng trên thực tế, quá trình mua bán thuốc ở Việt Nam cũng đang gặp nhiều vấn đề. Như các nước phát triển, việc mua thuốc rất chặt chẽ. Ở Việt Nam có chuyện mua theo mách bảo người hàng xóm, mua kháng sinh không cần đơn, điều này gây tác hại lâu dài.

PGS Truyền cũng đặc biệt lưu ý vấn đề kiểm soát chất lượng thuốc.

Trong bối cảnh kinh tế, nền tảng khoa học kỹ thuật, nền tảng pháp luật, đặc biệt ý thức tuân thủ, ta không thể so sánh ý thức tuân thủ của chúng ta với các nước, đó là yếu tố nguy cơ. 

Ông gợi ý cơ quan quản lý nên áp dụng thực hành gọi là thực hành quản lý lợi ích và rủi ro.

Nếu thấy áp dụng với nhóm hàng này lợi ích cực lớn, rủi ro bằng 0 thì hoàn toàn cho phép. Ngược lại với nhóm hàng khác phân tích rủi ro và lợi ích cân bằng hoặc thiên rủi ro lớn cho người bệnh thì chúng ta cân nhắc. Cân nhắc không có nghĩa là cấm mà đưa ra các biện pháp quản lý để bảo vệ người tiêu dùng.

"Tôi đồng tình với luật Dược trước tiên áp dụng với chuỗi nhà thuốc lớn với vài nghìn nhà thuốc trong hệ thống, trải khắp các địa bàn trên toàn quốc, là công ty kinh doanh chuỗi nhà thuốc", PGS Truyền nói.

Tiến sĩ Đào Hà Trung, Chủ tịch Hội Công nghệ cao TPHCM, cũng nhấn mạnh thêm: "Tôi cho rằng kiểm soát chất lượng luôn là vấn đề quan trọng. Hiện nay chiều hướng đẩy kiểm soát chất lượng sang người tiêu dùng và gọi họ là người tiêu dùng thông minh tôi rất phản đối.

Người tiêu dùng dù thông minh như thế nào cũng không trả lời thuốc này có tốt hay không, đó là trách nhiệm của các cơ quan chức năng".

Các chuyên gia cho rằng, có thể áp dụng công nghệ hiện đại để quản lý chất lượng thuốc.

Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế và Cục Cảnh sát châu Âu khuyến cáo nên dùng RFID - thiết bị theo dõi để gắn trên các sản phẩm hoặc gắn trên thùng hàng theo dõi được từ khi đơn vị mua nguyên liệu, sản xuất, hoàn thành sản phẩm, phân phối qua các trạm trung gian, người phân phối cuối cùng.

Hiện nay trên thế giới các nhà quản lý khuyến cáo nên dùng con chip, như vậy theo dõi lộ trình của sản phẩm từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng.

Kỷ luật thép trong trại giảm cân

Bên trong một trại giảm cân tại Thành Đô (Trung Quốc), Yang Chi'ao là một trong 60 người đến phòng tập sớm, đang chờ được gọi tên báo danh. Cô gái 23 tuổi đến đây từ tháng 7/2024, sau khi tạm nghỉ công việc giảng dạy. 

Sau 4 tháng "nhập trại", Yang đã giảm gần 30kg, sức bền cũng cải thiện đáng kể. Cha mẹ cô phải trả khoảng 3.000 nhân dân tệ (hơn 10,5 triệu đồng)/tháng để con gái mình được lưu trú trong căn phòng 4 người tại đây. 

"Những học viên tại đây không được phép rời khỏi trại từ thứ hai đến thứ bảy, trừ trường hợp quá đặc biệt", Yang chia sẻ với AFP. 

Không ai có thể lẻn ra ngoài vì nơi này có sự giám sát ở khắp nơi. Nếu bị bắt gặp khi đang cố bỏ trốn, học viên có thể bị phạt chạy 5km hoặc tập burpee (bài tập thể dục kết hợp một chuỗi các động tác nối tiếp nhau).

Ngoài ra, khi luyện tập, những người tham gia sẽ luôn được theo sát nhằm tránh tối đa việc họ ngừng tập để mua đồ ăn vặt bên ngoài hàng rào. 

Tại một trại giảm cân ở Thượng Hải, học viên được theo dõi cân nặng sát sao hàng ngày. Số cân sẽ được công khai tại các bảng hiển thị treo khắp nơi trong trại để kích thích động lực giảm cân của họ. 

Theo một huấn luyện viên, tại đây, cân nặng được xem là một thang đo của thành công. Mỗi học viên phải tập tối thiểu 5-7 giờ/ngày. Ai có thể giảm nhiều cân nhất trong một ngày có thể được thưởng một bữa ăn với hamburger và gà rán.

Ngược lại, các học viên không đạt mục tiêu giảm cân chỉ được ăn tối với một hộp sữa chua có dung tích 350ml trong một tuần. 

Tại Trung Quốc, béo phì là yếu tố nguy cơ gây tử vong đứng thứ 6. Theo Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, tỷ lệ người thừa cân và béo phì tại nước này đang gia tăng đều. 

Theo ông Charles Poon, Giám đốc y khoa tại Bệnh viện Raffles Bắc Kinh, xu hướng này có thể liên quan đến việc tăng thu nhập và thay đổi thói quen chi tiêu của người dân. Ông cho hay hiện nay, người Trung Quốc chi nhiều tiền để mua thực phẩm có hàm lượng calo cao và nhiều dầu mỡ.

Ngoài ra, môi trường làm việc ngày một khắt khe khiến nhiều người gặp tình trạng căng thẳng, dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố và góp phần gây ra béo phì.

Mặt trái của trại giảm cân 

Tháng 6 năm nay, Trung Quốc đã phát động một chiến dịch kéo dài 3 năm nhằm giải quyết tình trạng béo phì đang ngày một nghiêm trọng tại quốc gia này.

Chính phủ khuyến khích người dân giảm tiêu thụ các thực phẩm nhiều muối, đường và chất béo cũng như tăng cường vận động tại nơi làm việc lẫn trường học. Học sinh tiểu học và trung học cơ sở cần tham gia ít nhất 2 giờ hoạt động thể chất/ngày. 

Song, việc Trung Quốc mở ra ngày một nhiều cơ sở ép cân thu hút người dân tham gia lại là điều khiến nhiều chuyên gia lo ngại. 

Theo Chen Hang, huấn luyện viên tại một trại giảm cân, số người gia nhập cơ sở của ông liên tục tăng. Nhiều người đến đây do không có động lực kiểm soát chế độ ăn uống hay tập luyện. 

Chia sẻ về vấn đề này, PGS Pan Wang, chuyên gia về Trung Quốc và châu Á tại Đại học New South Wales (Australia), cho rằng chính phủ cần theo dõi và hạn chế các biện pháp giảm cân tiêu cực như tập luyện quá mức hay ăn kiêng quá đà. 

"Ngành công nghiệp làm đẹp đang bùng nổ… Gầy dần trở thành một tiêu chuẩn của xã hội. Các doanh nghiệp như trại giảm cân có thể kiếm lợi từ nó", ông nhận định.

Chia sẻ với Sixth Tone, Amy Yao (29 tuổi), gia nhập trại giảm cân khi cân nặng đạt mốc 105kg. Sau 2 tháng, cô giảm 14kg. Dù hài lòng với kết quả đạt được, Yao cho hay phương pháp ép cân tại các cơ sở này không thực sự lành mạnh như quảng cáo.

Theo cô, các trại giảm cân chỉ đang chú trọng vào con số thay vì tình trạng thể chất của học viên. 

"Các trại giảm cân thường ưu tiên cho những người có cân nặng khổng lồ vì sự thay đổi của họ có thể mang lại kết quả ấn tượng về mặt thị giác. Thời gian đầu nhập trại, nhóm này bị cắt rất nhiều đồ ăn, dẫn đến giảm cân nhanh chóng", cô tiết lộ. 

Bên cạnh đó, khẩu phần ăn cho các học viên tại các trại giảm cân đều tương đương, bất chấp sự khác nhau về chiều cao và cân nặng.

Trao đổi với Sixth Tone, bà Chen Chu, một chuyên gia dinh dưỡng thể thao được chứng nhận từ Hiệp hội dinh dưỡng thể thao quốc tế (CISSN), cũng bày tỏ lo ngại về chế độ tập luyện tại các trại này.

"Những người tham gia trại giảm cân thường không có thói quen tập thể dục. Họ dễ dàng bị quá sức khi được yêu cầu tập thể dục mỗi ngày trong 5 giờ. Thậm chí, các vận động viên chuyên nghiệp cũng không có khả năng tập luyện như vậy", bà nói.

Ngoài ra, chuyên gia này cũng cho biết chế độ ăn uống tại các trại giảm cân có thể khiến cơ thể "bị sốc". Mỗi học viên nên được thiết kế chế độ dinh dưỡng riêng dựa trên quá trình trao đổi chất của từng người. 

"Thật nguy hiểm khi bạn đã đốt cháy nhiều calo nhưng không bù lại đủ năng lượng trong thời gian dài. Điều này có thể dẫn đến tình trạng rối loạn trao đổi chất, gây hại cho cơ thể", bà nhận định.

Cũng theo bà Chen Chu, cách giảm cân chỉ chú trọng vào kết quả này là không bền vững. Nó khiến mọi người ăn nhiều hơn sau khi ra trại, dẫn đến tăng cân và phải quay lại các trại này để tìm kiếm sự giúp đỡ.

Diệu Linh

Đây là hoạt động trong khuôn khổ của Chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức về bệnh ung thư vú "Chung tay vì người phụ nữ tôi yêu" năm 2024, do Quỹ Hỗ trợ bệnh nhân ung thư - Ngày mai tươi sáng phối hợp tổ chức. 

Theo BS Tĩnh, với chủ đề "Chị đẹp hiện đại, không ngại khó khăn," chương trình mang đến thông điệp sâu sắc về người phụ nữ thời đại, luôn yêu thương, chăm sóc sức khỏe một cách chủ động, và không e ngại trước thử thách. Họ kiên cường đối diện với bệnh tật, luôn giữ vững niềm tin và hy vọng.

Diễn đàn được tổ chức tại Hà Nội và TPHCM nhằm cung cấp thông tin về chẩn đoán, điều trị, cũng như giải đáp thắc mắc của bệnh nhân trong và sau quá trình điều trị.

Tại diễn đàn, PGS.TS.BS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc tuân thủ phác đồ điều trị ung thư vú. Điều này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả điều trị mà còn tăng cơ hội hồi phục cho bệnh nhân.

Theo PGS.TS.BS Lê Hồng Quang, Trưởng khoa Ngoại Vú, Bệnh viện K, hiện nay trong phẫu thuật điều trị ung thư vú, bên cạnh mục tiêu loại bỏ khối u để bảo vệ sức khỏe, các phương pháp tái tạo hiện đại còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Những kỹ thuật phẫu thuật tái tạo ngực tiên tiến không chỉ giúp tối ưu hóa kết quả thẩm mỹ mà còn mang lại cho bệnh nhân cơ hội giữ lại vẻ đẹp cơ thể, giúp họ tự tin hơn sau quá trình điều trị.

Nên bắt đầu tầm soát ung thư vú ở độ tuổi 40 trở lên

Hơn 12 năm thực hiện, chiến dịch "Chung tay vì phụ nữ tôi yêu" đã giúp hàng triệu người tiếp cận thông tin về ung thư vú và hơn 72.000 phụ nữ nguy cơ cao đã được tầm soát ung thư vú miễn phí.

Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ Việt Nam và hầu hết các nước trên thế giới. Theo thống kê của Ghi nhận ung thư năm 2022, mỗi năm, nước ta ghi nhận 24.563 ca ung thư vú mới, chiếm gần 29% tổng số ca ung thư ở nữ giới.

Đây là căn bệnh có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp. Phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả, tỷ lệ chữa khỏi cao và chi phí điều trị thấp.

Vì vậy, việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú ngay khi phụ nữ sang độ tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao (từ độ tuổi 40 trở lên) là rất quan trọng.

Những năm gần đây, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống bệnh ung thư vú đã được triển khai tại các tỉnh/thành phố nhưng vẫn còn rất nhiều chị em phụ nữ Việt Nam vẫn chưa chủ động trong việc tự đi khám sàng lọc bệnh ung thư vú.