Đảng Cộng hòa (GOP) của cựu Tổng thống Donald Trump đã không thể tạo ra “làn sóng đỏ” càn quét bản đồ chính trị Mỹ như kỳ vọng. Ngược lại,âusaubầucửgiữakỳsẽngãngũviệcđảngnàokiểmsoátquốchộiMỹlịch vleague đảng Dân chủ của đương kim Tổng thống Joe Biden đã đạt được thắng lợi bất ngờ ở một số bang chủ chốt.

Số ghế mỗi đảng giành được ở lưỡng viện sít sao đến mức sang ngày 10/11, việc bên nào thâu tóm quyền kiểm soát các cơ quan lập pháp vẫn chưa ngã ngũ. Các chuyên gia đã chỉ ra một số lí do khiến quá trình xác định đảng giành quyền lãnh đạo Quốc hội Mỹ có thể kéo dài vài ngày, thậm chí vài tuần.

Theo tạp chí The Economist và báo The Hill, sự chậm trễ một phần do số lượng phiếu bầu quá lớn và các nhân viên bầu cử không thể kiểm đếm hết chúng chỉ trong một ngày. Chưa kể, nhiều lá phiếu được gửi qua bưu điện và có thể đến tay ủy ban bầu cử sau ngày bỏ phiếu 8/11. 

Không phải mọi bang của Mỹ đều cho phép lập bảng phân loại các lá phiếu từ trước và điều đó càng trì hoãn việc công bố kết quả bầu cử. 

Ngoài ra, các cuộc đua tranh vào Hạ viện và Thượng viện kịch tính hơn dự đoán.

Tại Hạ viện, tính đến hiện tại, GOP đang nắm 209/435 ghế, vượt trước đảng Dân chủ với 191 ghế, nhưng vẫn cần thêm 7 ghế nữa để cán mốc 218, giành quyền kiểm soát cơ quan lập pháp này.

Cả 2 đảng đã thâu tóm thành công hầu hết các ghế được đánh giá “dễ kiếm”, nên 35 ghế tranh chấp còn lại rất khó đoán khi quá trình kiểm phiếu vẫn tiếp tục.

Theo dự báo, các ứng viên hạ nghị sĩ GOP đang dẫn trước ở 14 cuộc đua trên toàn quốc. Chiến thắng ở tất cả các cuộc đua này sẽ giúp đảng đạt đa số ghế sít sao cần thiết để lãnh đạo Hạ viện. Ông Biden tối 9/11 cũng thừa nhận khả năng trên và tuyên bố sẵn sàng hợp tác với các nhà lập pháp GOP.

Tại Thượng viện, kết quả thậm chí khó dự đoán hơn khi GOP đang chỉ hơn đảng Dân chủ 1 ghế. Với 49/100 ghế đã có, đảng của ông Trump chỉ cần thêm 1 ghế nữa để giành quyền kiểm soát Thượng viện. Kết quả cuối cùng hiện phụ thuộc vào cuộc cạnh tranh ở Arizona, Georgia và Nevada.

Ứng viên GOP đang dẫn trước ở Nevada, nhưng chiến thắng ở Arizona có thể gọi tên ứng viên Dân chủ. Ở Georgia, Thượng nghị sĩ Dân chủ Raphael Warnock và đối thủ GOP Herschel Walker sẽ phải trải qua cuộc tái đấu vào ngày 6/12 tới đây sau khi cả hai không giành đủ đa số phiếu ủng hộ.

Nếu chính khách GOP thua ở Nevada và ghế thượng nghị sĩ ở Arizona lọt vào tay phe Dân chủ, khi đó, việc đảng nào lãnh đạo Thượng viện sẽ chỉ sáng tỏ vào ngày 6/12, tức là sau gần một tháng nữa.

Tuấn Anh

Những khác biệt về cách cử tri Mỹ bỏ phiếu giữa kỳ năm 2018 và 2022

Bốn năm sau khi khiển trách một tổng thống của đảng Cộng hòa (GOP) và trao quyền kiểm soát Hạ viện cho phe Dân chủ vào năm 2018, cử tri Mỹ đã không tạo ra “làn sóng đỏ” như GOP kỳ vọng.