Nhận định, soi kèo U23 Uzbekistan vs U23 Turkmenistan, 22h30 ngày 1/6

Để hiểu lý do tại sao, hãy bắt đầu với việc tìm hiểu điều gì khiến blockchains "an toàn". Bitcoin là một ví dụ điển hình. Trong blockchain của Bitcoin, dữ liệu được chia sẻ là lịch sử của mọi giao dịch Bitcoin từng được thực hiện: sổ cái kế toán. Sổ cái được lưu trữ thành nhiều bản sao trên một mạng máy tính, được gọi là "nút" (node). Mỗi lần ai đó gửi một giao dịch đến sổ kế toán, các nút sẽ kiểm tra để đảm bảo giao dịch hợp lệ. Một tập hợp các giao dịch hợp lệ tạo thành "các khối" (blocks) và xếp chúng vào một chuỗi các giao dịch trước đó. Các chủ sở hữu của các nút này được gọi là thợ mỏ. Những thợ mỏ được đưa vào các khối mới trong chuỗi sẽ kiếm bitcoin làm phần thưởng.

Về lý thuyết, có 2 điều khiến hệ thống này không thể bị thay đổi: một là dấu vân tay mã hóa duy nhất cho mỗi khối, và hai là một "giao thức đồng thuận", quá trình mà các nút trong mạng đều đồng ý về một lịch sử được chia sẻ.

Dấu vân tay, được gọi là băm, mất rất nhiều thời gian tính toán và năng lượng để tạo ra vào lúc đầu. Do đó, nó là bằng chứng cho thấy các thợ mỏ thêm khối vào blockchain đã thực hiện công việc tính toán để kiếm phần thưởng bitcoin (vì lý do này, Bitcoin được cho là sử dụng giao thức "chứng minh-đã-làm việc"). Nó cũng như một loại con dấu, vì việc thay đổi khối sẽ yêu cầu tạo ra một băm mới. Rất dễ để xác minh xem băm có khớp với khối của nó hay không và một khi các nút đã thực hiện lệnh vì thế chúng cập nhật các bản sao khối lệnh tương ứng với khối mới. Đây chính là giao thức đồng thuận.

Yếu tố bảo mật cuối cùng là các hash (băm) cũng đóng vai trò như các liên kết trong blockchain: mỗi khối bao gồm băm duy nhất của khối trước đó. Vì vậy, nếu bạn muốn thay đổi một mục trong sổ cái kế toán trước, bạn phải tính toán một băm mới không chỉ cho khối đó mà còn cho mỗi khối tiếp theo. Và bạn phải làm điều này nhanh hơn các nút khác mới có thể thêm các khối mới vào chuỗi. Vì vậy, trừ khi bạn có những máy tính mạnh hơn tất cả các nút khác hợp lại, (thậm chí như vậy, vẫn không đảm bảo thành công), bất kỳ khối nào mà bạn thêm sẽ xung đột với các nút hiện có và các nút khác sẽ tự động từ chối các thay đổi của bạn. Đây là những điều khiến dữ liệu trong blockchain không thể bị giả mạo hay thay đổi.

Tất cả những điều trên là lý thuyết. Thực hiện chúng khó khăn hơn nhiều. Thực tế là một hệ thống hoạt động như Bitcoin — hay các loại tiền điện tử khác — không có nghĩa hoàn toàn an toàn. Ngay cả khi các nhà phát triển sử dụng các công cụ mã hóa đã được thử nghiệm và thực sự, theo Neha Narula, giám đốc Sáng kiến tiền tệ kỹ thuật số của MIT, thật dễ dàng để vô tình đặt chúng lại với nhau theo những cách không an toàn. Bitcoin đã tồn tại lâu nhất, do đó, nó là thử nghiệm triệt để nhất.

Mọi người cũng đã tìm thấy một số cách "sáng tạo" để ăn gian trong blockchain. Emin Gün Sirer và các cộng sự của ông tại Đại học Cornell chỉ ra có một cách để phá hoại một blockchain ngay cả khi bạn có chưa đến một nửa sức mạnh khai thác của các thợ mỏ khác. Nói chi tiết thì rất kỹ thuật, nhưng về cơ bản, một "thợ mỏ ích kỷ" có thể đạt được một lợi thế không công bằng bằng cách đánh lừa các nút khác lãng phí thời gian vào các câu đố mã hóa đã được giải quyết.

Một khả năng khác là "tấn công nhật thực". Các nút trên blockchain phải duy trì liên lạc thường xuyên để so sánh dữ liệu. Một kẻ tấn công cố kiểm soát thông tin liên lạc của một nút và đánh lừa nó chấp nhận dữ liệu giả mạo như là đến từ phần còn lại của mạng lưới. Chiêu thức này có thể lừa các nút lãng phí tài nguyên hoặc xác nhận giao dịch giả mạo.

Cụ thể hóa khuyến nghị nêu trên, ngày 23/4/2018, VECOM đã thành lập Chi hội Blockchain. Mục tiêu hoạt động của Chi hội là thúc đẩy ứng dụng công nghệ blockchain trong các hoạt động kinh tế, nâng cao hiệu quả kinh doanh của các hội viên của Hiệp hội cũng như các tổ chức, doanh nghiệp liên quan tới kinh doanh trực tuyến.

Trong giai đoạn đầu, Chi hội Blockchain sẽ ưu tiên hoạt động tư vấn, phản biện các chính sách và quy định pháp luật nhằm tạo môi trường vĩ mô thuận lợi cho nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain.