Loạt hoạt động ngoại khóa bổ ích ở Royal School

Cả đời Mark Zuckerberg sẽ không thể nào quên được đêm Giáng sinh năm ấy, trong tiết trời cuối đông của vùng thung lũng Silicon, vận mệnh Facebook thay đổi. Như một chiếc xe gắn thêm động cơ phản lực, Facebook lao đi với tốc độ kinh hoàng.

T

háng 12/2007, tại bữa tiệc đêm Noel tại nhà Dan Rosensweig, COO của Yahoo!, Mark Zuckerberg, người sáng lập Facebook, mạng xã hội chưa tròn ba tuổi và chỉ có 130 nhân viên đến dự với tâm thế của một người bạn gia chủ, không hơn không kém.

Anh không biết rằng đêm tiệc này cũng có một người phụ nữ giúp anh trở thành tỷ phú trẻ tuổi nhất thế giới, biến Facebook thành một nơi mà mọi người có thể sống cuộc đời khác.

Người đó là Sheryl Sandberg, Phó chủ tịch điều hành và bán hàng trực tuyến toàn cầu của Google lúc bấy giờ.

"Chúng tôi đứng nói chuyện trong một tiếng đồng hồ", Zuckerberg hồi tưởng lại cuộc nói chuyện đầu tiên với Sandberg. Ngay thời điểm đó, Zuckerberg biết công ty mình đang rất cần một COO và người đó không thể là ai khác ngoài Sheryl Sandberg.

Lúc ấy Mark Zuckerberg non nớt 23 tuổi, chỉ biết lập trình và tạo ra các sản phẩm. Còn Sheryl Sandberg 38 tuổi, dày dặn kinh nghiệm, đang làm trưởng bộ phận bán sản phẩm của Google. Trước đó, bà từng làm trưởng phòng Nhân sự Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Clinton, Chuyên gia tư vấn quản lý của McKinsey & Company và một nhà kinh tế học của Ngân hàng Thế giới.

Mark Zuckerberg chưa bao giờ nghĩ mình may mắn như vậy. Làm sao một người đang giữ chức phó giám đốc bộ phận bán hàng và hoạt động trực tuyến toàn cầu tại Google với hơn 4.000 nhân viên dưới quyền lại có thể bỏ việc để theo Facebook, một công ty "non xanh", hoàn toàn chưa thu về một tí doanh thu nào và chỉ vỏn vẹn 130 nhân viên?

Dùng câu nói "đúng người đúng thời điểm" trong trường hợp này không thể chính xác hơn. Chính bản thân Sandberg trước đó đã có ý định rời khỏi Google nhưng không phải để đến Facebook. Cô đã nói chuyện với Donald Graham, Tổng giám đốc của công ty Post Washington về việc trở thành một nhà điều hành cấp cao tại tờ báo này.

Nhưng sau đêm tiệc Giáng Sinh, Zuckerberg đã gửi mail cho Sandberg và họ đã có cuộc hẹn ăn tối đầu tiên. Cả hai gặp nhau ở Flea Street Café, một quán gần ngã tư nhà của Sandberg ở Atherton. Nhưng sau đó họ nhận ra không gian nơi đó quá ngột ngạt, đông đúc. Hai người cần không gian riêng tư hơn nữa cho cuộc nói chuyện về tương lai của mạng xã hội thay đổi thế giới. 

Thời điểm ấy nhà của Zuckerberg, người sáng lập Facebook lại quá nhỏ và không phù hợp với một cuộc nói chuyện quan trọng. Vì thế những cuộc hẹn về sau diễn ra tại căn hộ 6 phòng ngủ rộng rãi khang trang của Sandberg và chồng mình.

Mỗi tuần hai lần, ròng rã suốt 6 tuần, đều đặn là những buổi gặp mặt giữa hai con người: một "Aladin" đang tìm "thần đèn", một "thần đèn" cũng đang tìm "ông chủ" có tầm nhìn, muốn dời non lấp bể. 

Sandberg thường đi ngủ sớm và bắt đầu công việc lúc 5h 30 sáng nhưng suốt 6 tuần cô đều phải đưa Zuckerberg ra về vào lúc nửa đêm. Dave Goldberg, chồng cô, giám đốc điều hành của SurveyMonkey không thể không nghi ngờ mà thốt lên: "Nó thực sự giống như họ đang hẹn hò".

Sáu tuần trôi qua, Sandberg quyết định gia nhập Facebook. Một hành trình khá gian nan khi cô phải mất đi nhiều mối quan hệ cho quyết định điên rồ của mình.

Đầu tiên cô gửi một lời từ chối nhẹ nhàng đến Donal Graham, Giám đốc tờ báo Post Washington. Có lẽ cô nhìn thấy tương lai tươi sáng của mạng xã hội hơn là một tờ tin tức.

Mùa đông năm ấy, Sandberg đã gặp Eric Schmidt, CEO của Google để nói về mong muốn làm một việc khác với vị trí bán sản phẩm trong công ty (chính xác vị trí cô nghĩ đến là COO Google).

Thế nhưng vị Chủ tịch lại gợi ý cho cô "chiếc ghế" giám đốc tài chính, một công việc mà cô đã từ chối vì không nghĩ rằng mình thích hợp. Sau đó cô hỏi một cách thẳng thắn về vị trí COO, nhưng đáp lại là quyết định giữ lại bộ ba Schmidt và hai người đồng sáng lập, Larry Page và Sergey Brin.

Mọi người ở Google vẫn cố thuyết phục cô ấy ở lại. Họ cố chứng minh rằng Facebook sẽ không để cô ấy có cơ hội tham gia vào ban giám đốc điều hành như những gì cô mong đợi.

Sandberg nói với mọi người rằng cô chọn Facebook bởi đó là công ty được điều khiển bởi các mối quan hệ bản năng và con người. Điểm mấu chốt mà Google không có. Ở Google, con người, khách hàng chỉ tương tác với nhau qua máy tính. Người hỏi và máy tính trả lời. Còn ở Facebook, con người trực tiếp tương tác với nhau.

Trong bối cảnh hỗn loạn giữa một bên quyết tâm ra đi và một bên cố gắng níu kéo, quan điểm trên của Sandberg dường như đã "đụng chạm tự ái" đến một số đồng nghiệp cũ của cô. Một quan chức cao cấp của Google cho biết: "Cô ấy có thể giải quyết sự ra đi của mình một cách nhẹ nhàng hơn là nói như vậy".

Sandberg đã chấm dứt công việc tại Google sau 6 năm gắn bó vào mùa đông đó.

Vào tháng 2/2008, Zuckerberg đã kết luận rằng Sandberg là người sẽ nắm giữ chức COO của công ty này, đó là một mảnh ghép không thể hoàn hảo hơn.