Năm 1978, Mỹ - Trung bình thường hóa quan hệ và Trung Quốc bước vào thời kỳ hội nhập, cải cách và mở cửa, đón nhận những sự hợp tác lớn từ phương Tây. Đây là sự “mở xích” đối với ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc. Chỉ trong vòng 6 năm, số lượng nhà máy sản xuất ô tô tại Trung Quốc đã tăng từ 55 vào năm 1979 lên con số 114 nhà máy vào năm 1985. Những bước phát triển thần tốc này là một nền tảng vững chắc cho ô tô Trung Quốc chuẩn bị bước vào thế kỷ XXI đầy cơ hội. 

Hội nhập quốc tế, ô tô Trung Quốc vươn lên số 1 thế giới

Năm 2001, Trung Quốc chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Từ đây, ngành công nghiệp ô tô nước này bước vào thời kỳ bùng nổ. Góp mặt vào bước tăng trưởng ngoạn mục, ngoài hãng Hồng Kỳ, phải kể đến những ông lớn ô tô hàng đầu của nước này. 

Năm 1997, Tập đoàn ô tô Chery được thành lập tại Trung Quốc. Năm 2001, công ty đã dẫn đầu xu thế “xuất ngoại” khi lần đầu tiên đưa các loại ô tô dân dụng mang nhãn hiệu “Made in China” xuất khẩu ra các thị trường quốc tế. Sau 2 thập kỉ, năm 2022, theo báo cáo doanh số của Chery, công ty đã đạt sản lượng 1,2 triệu chiếc ô tô, trong đó 451.337 chiếc được xuất khẩu ra nước ngoài. Tháng 10/2023, doanh số sản xuất của Chery đã đạt tới 200.313 xe, tăng 50,8% so với cùng kỳ năm ngoái. 10 tháng đầu năm 2023, Chery bán tới 1.453.550 xe, tăng 41,6% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Năm 2005, công ty công nghệ pin BYD lần đầu tiên cho ra mắt mẫu ô tô đầu tiên của mình, chính thức chào sân tới thị trường xe hơi Trung Quốc. Chỉ sau 15 năm phát triển, tới đầu năm 2020, BYD đã bứt phá để trở thành một trong những công ty hàng đầu về xe điện tại Trung Quốc, doanh số liên tục tăng theo cấp số nhân.

Năm 2021, BYD được bán ra trên toàn cầu đạt gần 600.000 chiếc. Năm 2022, doanh số BYD đạt 1,86 triệu chiếc. Số liệu cập nhật gần đây nhất, tháng 10/2023, doanh số xe BYD đã đạt 301.833, tăng gần 39% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 10 tháng đầu năm 2023, tổng doanh số bán hàng của BYD đã đạt 2,3 triệu chiếc, tăng 70% so với cùng kỳ năm ngoái. BYD - một nhà sản xuất ô tô Trung Quốc lần đầu tiên đánh bại các hãng xe nước ngoài để trở thành hãng xe bán chạy nhất Trung Quốc và suýt nữa vượt qua Tesla trong quý III/2023 để trở thành công ty xe điện lớn nhất toàn cầu. 

Ngoài ra, các liên doanh ô tô Trung Quốc với nước ngoài được thành lập, hợp tác sâu rộng về khoa học công nghệ với chính các nhà sản xuất nổi tiếng trên thế giới, đặc biệt là các hãng ô tô Mỹ đã thúc đẩy công nghiệp ô tô nội địa thăng hạng liên tục. Câu chuyện thành công của liên doanh (SGMW) gồm General Motors (GM), SAIC (Tập đoàn ô tô Thượng Hải) và Wuling (Wuling Motors Liễu Châu) là một minh chứng rõ nét cho sự bắt tay này.  Suốt từ năm 2020 tới nay, liên doanh này đã bán ra thị trường trong nước và xuất khẩu trên 1,3 triệu xe Wuling HongGuang MiniEV, xác lập vị trí đứng đầu thế giới về xe điện mini hiện nay. 

Về tổng quan toàn ngành, theo trung tâm nghiên cứu kinh tế quốc tế CEIC cho biết, vào năm 1997, tổng sản lượng ô tô do Trung Quốc sản xuất chỉ đạt 1.579.699 chiếc. Nhưng tới năm 2017, 2 thập kỉ sau, sản lượng ô tô Trung Quốc sản xuất đã đạt mức cao kỉ lục với 29 triệu chiếc, tăng tới 18 lần. Trong 5 năm tiếp theo đó, do ảnh hưởng của sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, chiến tranh và đặc biệt là sự hoành hành của đại dịch Covid-19 khiến cho sản lượng sản xuất của ô tô Trung Quốc có sự sụt giảm, tuy nhiên vẫn duy trì ở trên mức 20 triệu chiếc. 

 Năm 2022, Trung Quốc cán mốc 27 triệu ô tô được sản xuất trong năm theo dữ liệu của CEIC và năm 2023, giới quan sát kỳ vọng ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đang đứng trước cơ hội phá vỡ kỷ lục sản lượng cao nhất lịch sử từng lập được vào năm 2017.

Về xuất khẩu, năm 2022, Trung Quốc xuất khẩu 3,22 triệu ô tô, tăng 56,8% so với năm 2021. Nhờ đó, Trung Quốc đã vượt Đức trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn thứ 2 trên thế giới. Trước đó năm 2021, Trung Quốc vượt Hàn Quốc trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn thứ 3 trên thế giới.

Năm 2023, ngay từ quý I, lần đầu tiên trong lịch sử, Trung Quốc vượt Nhật Bản trở thành nước xuất khẩu ô tô số 1 thế giới.  Trong 10 tháng qua, sản lượng xuất khẩu ô tô của nước này đã đạt 3,92 triệu chiếc, tăng 59,7% so với cùng kỳ năm trước. Với đà này, ngôi vị là nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới của năm 2023 gần như chắc chắn thuộc về Trung Quốc. 

Xe điện và công nghệ pin, chìa khóa thống trị công nghiệp ô tô thế giới

Vượt qua các cường quốc ô tô như Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và Nhật Bản, đất nước Trung Quốc đã thực sự trở thành một đế chế mới, thiết lập lại trật tự thứ hạng trong bản đồ ô tô toàn cầu. Chìa khóa của sự thành công ấn tượng này chính là xe điện và sự chủ động về chuỗi cung ứng, đặc biệt là linh kiện phụ tùng, pin xe cùng với chính sách hỗ trợ đặc biệt của Chính phủ đối với người mua xe điện. 

Kể từ giai đoạn 2012 – 2022, Bộ Công Thương Trung Quốc ban hành Nghị định ưu đãi mỗi người mua xe điện tại quốc gia này đều được nhận khoản tiền hoàn trả lên tới 8.300 đô la do chính phủ trợ cấp. Không những vậy, kể từ năm 2014, chính phủ cũng trợ thuế 10% giá trị xe điện đối với những người mua xe điện dưới 41.000 đô la cho tới tận năm 2025 và sẽ tiếp tục giữ mức trợ thuế 5% vào 2 năm sau đó. 

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng tập trung đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng mạng lưới trạm sạc rộng khắp nhằm phục vụ xe điện có thể hoạt động một cách thuận tiện nhất. Tính tới tháng 5/2023, tờ The Nikkei của Nhật Bản ước tính, toàn bộ lãnh thổ Trung Quốc có 6,36 triệu trạm sạc xe điện, chiếm tỉ lệ lớn nhất thế giới. 

Tất nhiên, chính phủ Trung Quốc cũng có sự trợ cấp dành cho các nhà sản xuất xe điện trong nước, khuyến khích các cơ quan, tổ chức chính quyền mua xe công vụ và công chức mua xe cá nhân là xe điện để bảo vệ môi trường. 

Cùng đó, nhờ tự chủ được pin và các linh kiện phụ tùng khác, ô tô điện Trung Quốc có mức giá trung bình bằng một nửa so với mức giá trung bình của xe điện tại Hoa Kỳ hoặc châu Âu. Hai ông lớn về pin của Trung Quốc là CATL và BYD đang chiếm hơn một nửa thị phần thị trường pin thế giới và là đối tác chính cung cấp cho xe điện của nhiều hãng xe Mỹ và châu Âu. Nói cách khác, Trung Quốc nắm giữ tới 90% chuỗi cung ứng sản xuất xe điện.

Theo tờ China Project, trong năm 2022, Trung Quốc sản xuất tới 64% xe năng lượng xanh cho toàn thế giới, tương đương khoảng 6,7 triệu xe. Trong đó, hơn 5 triệu xe là các loại xe điện của các hãng xe thương hiệu Trung Quốc. Và vì thế, Trung Quốc trở thành nước sản xuất nhiều xe điện nhất. Vị trí thống lĩnh này cũng không thay đổi trong năm 2023. Theo trang Clean Technica, trong tháng 9/2023, có 8/10 mẫu xe năng lượng mới bán chạy nhất là các sản phẩm tới từ những thương hiệu Trung Quốc và chỉ có 2 đại diện của nhà sản xuất Tesla lọt vào danh sách này. 

Có thể nói, bằng các chính sách đầu tư chiều sâu về công nghệ, “đi tắt, đón đầu” xu hướng và các ưu đãi đặc biệt của chính phủ, ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc trong hơn 70 năm qua đã phát triển từ số 0 tròn trĩnh trở thành số 1 thế giới, vượt qua hàng loạt các cường quốc ô tô sừng sỏ như Nhật Bản, Mỹ, Anh hay Pháp, vốn đã có lịch sử trăm năm.

Không ít những hãng xe nổi tiếng của Trung Quốc đã và đang rất được đón nhận bởi người tiêu dùng toàn cầu như BYD, SGMW, Geely, GAC, FAW, Great Wall Motors. Những tập đoàn ô tô trăm năm tuổi ở Mỹ, châu Âu đang ngày càng "đuối" trước sự trỗi dậy các tập đoàn ô tô Trung Quốc. 

Hùng Dũng 

Hệ thống cân bằng điện tử hoạt động ra sao?

Hệ thống cân bằng điện tử, thường được viết tắt bằng cụm từ ESC hoặc ESP, là một thuật ngữ chung được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp ô tô.

Hệ thống ESC/ESP sẽ phân tích các thông tin đầu vào như tốc độ xe, góc lái, độ lệch thân xe và tốc độ từng bánh xe riêng lẻ... nhận được từ các cảm biến khác nhau.

Nếu thông tin đầu vào cho thấy người lái xe đang mất khả năng điều khiển hướng của xe, khiến xe không đi theo hướng mà người lái mong muốn. Lúc đó, hệ thống cân bằng điện tử sẽ can thiệp vào hệ thống phanh để đưa xe trở lại hướng đi ban đầu.

Các trường hợp mất kiểm soát hướng phổ biến nhất là bánh xe bị bó cứng khi phanh do xe không trang bị phanh ABS, vào cua nhưng đầu xe bị trượt ra phía bên ngoài thường gặp ở xe dẫn động bánh trước (Understeer) và vào cua nhưng đuôi xe trượt ra ngoài thường gặp với xe dẫn động bánh sau (Oversteer).

Hệ thống cân bằng điện tử ESP/ESC đơn giản chỉ là kiểm soát phanh, những phiên bản cao cấp hơn của hệ thống này sẽ cho phép giảm mô-men xoắn của động cơ để loại bỏ công suất dư thừa đưa tới bánh dẫn động, giúp kiểm soát xe tốt hơn.

Ngoài cụm từ viết tắt ESC/ESP, hệ thống cân bằng điện tử cũng được các nhà sản xuất ô tô đặt bằng những tên gọi khác như DSC (BMW), VSA (Honda/Acura), VSC (Toyota/Lexus), VDC (Nissan/Infiniti/Alfa Romeo), DSTC (Volvo), MSP (Maserati), PSM (Porsche), StabiliTrak (GM) hay AdvanceTrac (Ford/Lincoln).

Hệ thống kiểm soát lực kéo có gì khác biệt?

Khi nói đến hệ thống kiểm soát lực kéo thường ký hiệu là TCS, nhiều người sẽ hay nghĩ nó giống như hệ thống cân bằng điện tử vì biểu tượng trên bảng đồng hồ chỉ là một.

Nhưng thực chất không phải vậy, khi so sánh giữa hệ thống kiểm soát lực kéo và cân bằng điện tử, TCS là một hệ thống đơn giản hơn nhiều.

 Nếu hệ thống ABS có chức năng kiểm soát độ bám đường của bánh xe khi phanh thì hệ thống TCS sẽ có cơ chế hoạt động ngược lại để kiểm soát độ bám đường của các bánh khi tăng tốc, hạn chế và ngăn chặn tối đa tình trạng trượt bánh trong quá trình di chuyển.

Bởi vì hệ thống kiểm soát lực kéo TCS ở mức cơ bản hơn so với hệ thống cân bằng điện tử ESC nên nhiều mẫu xe đời cũ đều đã được trang bị ngay cả khi chưa có hệ thống ESC. Hiện tại, một chiếc xe đã trang bị hệ thống ESC thì chắc chắn hệ thống TCS cũng sẽ có mặt. Còn ngược lại thì không.

Ưu và nhược điểm của hệ thống TCS và ESC

Hãy xem xét những ưu điểm chính của hệ thống TCS và ESC:

- Duy trì việc kiểm soát phương tiện

- Phòng ngừa tai nạn

- Giảm mức độ nghiêm trọng khi tai nạn xảy ra

- Hạn chế thiệt hại tài sản 

- Cứu mạng người đi bộ và đi xe đạp nhờ khả năng tránh né tốt hơn

- Giảm hao mòn lốp xe

Các hệ thống này có rất ít nhược điểm:

- Đôi khi hệ thống này có thể cản trở khi lái xe địa hình

- Trang bị làm tăng giá xe 

Tại Mỹ, tất cả ô tô mới bán kể từ năm 2012 đều phải được trang bị ESC tiêu chuẩn. Dữ liệu của Cơ quan quản lý đường cao tốc và an toàn giao thông quốc gia Mỹ (NHTSA), đã chỉ ra rằng hệ thống ESC đã cứu sống hàng nghìn người tại Mỹ mỗi năm và nó thường được ca ngợi là tiến bộ lớn nhất về phương diện an toàn dành cho xe ô tô chỉ sau dây đai an toàn 3 điểm và vùng chịu lực.

Tuy nhiên, các hệ thống này không thể vượt qua các định luật vật lý và chỉ là tính năng hỗ trợ cho người điều khiển. Vì vậy, việc lái xe an toàn trước hết là trách nhiệm của tài xế.

Việc bảo dưỡng xe cũng rất quan trọng và các bộ phận của hệ thống treo và lốp bị mòn cũng có thể gây mất khả năng kiểm soát và khiến các hệ thống an toàn này hoạt động không còn hiệu quả, dẫn đến nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông tăng lên.

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Theo hồ sơ, tối 4/4/2022, Đoàn Thị Diệu cùng đồng phạm có hành vi dùng hung khí đánh nhau với một nhóm khác tại thị trấn Thanh Bình, huyện Thanh Bình. Hành vi của Diệu được xác định là gây rối trật tự công cộng, ảnh hưởng đến an ninh trật tự tại địa phương. 

TAND tỉnh Đồng Tháp tuyên phạt bị cáo Diệu mức án 2 năm tù giam về tội “Gây rối trật tự công cộng”. 

Bị cáo Diệu làm đơn kháng cáo, xin TAND Cấp Cao TPHCM giảm nhẹ hình phạt nhưng không được chấp thuận. Sau đó, Diệu tìm cách bỏ trốn khỏi địa phương, thay đổi nhiều nơi ở khác nhau, không chấp hành bản án. 

Tháng 5/2024, Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh Đồng Tháp ra quyết định truy nã đối với Diệu và giao Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp xác minh, vận động, truy bắt đối tượng.

Theo cơ quan công an, sau khi trốn khỏi địa phương, Diệu thay tên đổi họ nhằm che dấu lai lịch để trốn truy nã và sống “ẩn dật” để tránh sự phát hiện của công an. 

Bằng các biện pháp nghiệp vụ, công an xác định Diệu đang trốn tại xã Hàm Ninh, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Công an đã vượt hơn 500 km từ Đồng Tháp ra Phú Quốc truy vết đối tượng.

Sau thời gian theo dấu vết, 5h sáng nay, Công an Đồng Tháp đã bắt giữ được đối tượng Diệu.